سیا: مدرکی درباره تلاش ایران برای ساختن بمب اتمی وجود ندارد
۱۳۹۰ اسفند ۶, شنبه
به‌رغم گزارش‌های نگران‌کننده‌ای که اخیرا رسانه‌ها درباره‌ی تلاش جمهوری اسلامی ایران برای دستیابی به جنگ‌افزار اتمی منتشر می‌کنند، سرویس‌های مخفی ایالات متحده هنوز به این باور نرسیده‌اند که ایران می‌خواهد بمب اتمی بسازد.
روزنامه‌ی آمریکایی «نیویورک تایمز» روز شنبه (۲۵ فوریه/۶ اسفند) به نقل از محافل دولتی و اطلاعاتی ایالات متحده که نمی‌خواستند نام‌شان فاش شود گزارش داد که مدارک روشنی مبنی بر این که تهران می‌خواهد بمب اتمی بسازد وجود ندارد.
طبق این گزارش، سازمان سیا و دیگر سرویس‌های مخفی آمریکا در گزارش تازه‌ی خود درباره‌ی هدف‌های برنامه‌ی اتمی ایران به همان ارزیابی پنج سال پیش خود رسیده‌اند که می‌گفت ایران برنامه‌ی خود را برای دستیابی به جنگ‌افزار اتمی متوقف کرده است.
گزارش یادشده می‌افزاید که برای سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا، اسرائيل و کشورهای اروپایی تردیدی وجود ندارد که ایران مشغول غنی‌سازی اورانیوم و ایجاد عناصری از زیرساخت‌های ضروری برای تبدیل شدن به قدرتی اتمی است.
ولی طبق ارزیابی محافل اطلاعاتی آمریکا ایران هنوز تصمیم نگرفته است که آیا باید به موازات این فعالیت‌ها، برنامهای هم برای ساخت کلاهک‌های هسته‌ای دنبال کند یا نه. طبق اطلاعات سرویس‌های مخفی آمریکا، ایران بخش‌های اساسی چنین برنامهای را در سال ۲۰۰۳ متوقف کرده است.
طبق این گزارش، احتمالا هدف ایران این است که با غنی‌سازی اورانیوم، استراتژی دوگانه‌ای را دنبال کند که بر پایه‌ی آن بتواند نفوذ خود را در خاورمیانه گسترش بخشد و همزمان جهان را در زمینه‌ی اهداف برنامه‌ی اتمی خود در تردید نگه‌دارد.
جیمز کلاپر، رئیس سازمان اطلاعاتی آمریکا، اواخر ماه ژانویه گفته بود که اگر چه ایران همه‌ی گزینه‌ها را برای خود در نظر گرفته است، ولی مدرکی وجود ندارد که تهران تصمیم خود را برای ساختن بمب اتمی گرفته است.
گزارش تازه‌ی آژانس و ابراز "نگرانی جدی"
ارزیابی سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا از اهداف برنامه‌ی اتمی ایران، با ارزیابی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این زمینه تفاوت‌های چشمگیری دارد.
در گزارشی که این آژانس روز جمعه در وین منتشر کرد آمده است که ایران غنی‌سازی اورانیوم را آشکارا افزایش داده و ظرفیت‌های اورنیوم با غلظت بالای خود را سه برابر کرده است.
این گزارش می‌افزاید که ایران در دو سال گذشته ۱۱۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصدی تولید کرده است. به گفته‌ی کارشناسان غربی، ۲۵۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصدی برای شالوده‌ی بمب اتمی کافی است.
این مساله محملی برای افزایش نگرانی دولت‌های غربی است و بیم آن‌ها را تایید می‌کند که ایران مستقیما در پی دستیابی به بمب اتمی است. بدبینی نسبت به این مساله از این طریق نیز تشدید می‌شود که به‌رغم تهدیدهای فزاینده علیه ایران، این کشور به همه‌ی هشدارها بی‌اعتنایی می‌کند و حتا برنامه‌ی اتمی خود را شتاب بخشیده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش روز جمعه‌ی خود خاطر نشان ساخته که «از ابعاد احتمالی نظامی برنامه‌ی اتمی ایران نگرانی جدی دارد».
بمب اتمی آری یا نه؟
ناظران سیاسی در پی یافتن پاسخی برای تناقضی هستند که میان هشدارهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دولت‌های غربی از یک سو و خویشتنداری سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا از دیگر سو به چشم می‌خورد.
به گزارش «اشپیگل آنلاین»، آنان حدس می‌زنند که سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا نمی‌خواهند نقشه‌های اسرائيل را برای حمله هوایی به تاسیسات اتمی ایران تقویت کنند.
شماری دیگر از منتقدان می‌گویند که دلیل احتیاط بیش از اندازه‌ی سازمان سیا درباره‌ی برنامه اتمی ایران، ارزیابی نادرستی است که این سازمان در سال ۲۰۰۲ از سلاح‌های کشتار جمعی رژیم صدام حسین ارائه داده است. سازمان سیا در آن زمان ادعا کرده بود که رژیم صدام حسین سلاح‌های کشتار جمعی زیادی آماده کرده است. ولی بعدا ثابت شد که این ادعا نادرست بوده است.
«اشپیگل آنلاین» نوشته است، البته برنامه‌ی اتمی ایران مورد متفاوتی است. جای تردید وجود ندارد که ایران به‌گونه‌ای منظم در حال غنی‌سازی اورانیوم است. تهران این مساله را پنهان هم نمی‌کند. برخی کارشناسان سازمان سیا معتقدند که حتا احمدی‌نژاد تعمدا به ظن و نگرانی غربی‌ها در این زمینه دامن می‌زند تا هاله‌ای اتمی به دور کشور خود ایجاد کند و آن را به قدرت رهبری‌کننده در منطقه برکشد.
کنت سی. بریل، نماینده‌ی سابق آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به روزنامه‌ی «نیویورک تایمز» گفته است: «من فکر می‌کنم، ایران در پی امکانات تکنیکی برای ساختن بمب اتمی است، ولی هنوز نقشه‌ای برای ساخت آن ندارد».
BM/MM