Izbori u sjeni političkih afera, recesije, korupcije i kriminala

Prvi na glasačkom listiću je dosadašnji predsjednik Crne Gore u dva mandata, Filip Vujanović. On je kandidat Demokratske partije socijalista (DPS), čiji je potpredsjednik, a uživa i podršku najvećeg broja stranaka manjinskih nacionalnih zajednica u toj zemlji.

Indikativno je međutim da Vujanović nema podršku Socijaldemokratske partije (SDP) Ranka Krivokapića, koja je već 15 godina koalicioni partner DPS-a. Socijaldemokrate posebno zamjeraju Vujanoviću odnos prema crnogorskim državnim simbolima i Crnogorskoj pravoslavnoj crkvi te bliskost sa zvaničnim Beogradom. Navode i da bi njegov treći izbor za predsjednika Crne Gore značio gaženje ustava, u kojem se ističe da “jedno lice može samo dva puta biti birano za šefa države”.

Ovakav stav SDP-a govori da će, ma kakav bio ishod glasanja, ubrzo doći do promjena na crnogorskoj političkoj sceni, odnosno unutar vladajuće koalicije. Vujanović je već nagovijestio da će DPS nakon izbora otvoriti pitanje dalje saradnje sa SDP-om.

Vladajuća partija premijera Mila Đukanovića je, inače, već sedmicama u veoma neugodnoj poziciji, jer mediji u Podgorici dnevno objavljuju snimljene izjave najviših čelnika te partije sa stranačkih sjednica iz kojih se vidi kako oni zloupotrebljavaju državne resurse i institucije u izbornim kampanjama. Rasvjetljavanje “Afere snimak” traži i EU, a skupština Crne Gore je pokrenula instrument kontrolnog saslušanja učesnika u tom skandalu.

„Bolesti crnogorskog društva“ – korupcija i organizovani kriminal

Uz tu aferu i činjenicu da je zvanično zemlja u recesiji Vujanovićevom protivkandidatu, bivšem šefu crnogorske diplomatije, Miodragu Lekiću, šanse značajno rastu. On je takođe uspio da obezbijedi podršku cjelokupne opozicije. Lekić u izjavi za DW kaže da se uzda i u snažnu želju građana te zemlje za promjenama.

“Mislim da bi pobjeda predstavnika opozicije bila pobjeda demokratije u Crnoj Gori i ljekovita za crnogorsko društvo. I međunarodna zajednica, posebno EU, traži autonomne institucije, dakle ne samo jednoglasje i nominalni pluralizam institucija, što ja pretendujem da se ostvari. U tom smislu očekujem da će i građani to uvidjeti i da će moguće dati šansu da se izabere predsjednik koji će biti nezavisna, autonomna ličnost, a koji bi, razumije se, sarađivao sa vladom u interesu države, iskazivao kulturu nacionalnog jedinstva, a s druge strane bio spreman da se konfrontira ako se radi o razlikama, naročito na osnovnom planu bolesti crnogorskog društva, a to je korupcija i organizovani kriminal”, naglašava Lekić.

Iza Vujanovića stoji moćna partijska infrastruktura

Politički analitičar Svetozar Jovićević za DW ocjenjuje da je predizborna kampanja bila uglavnom negativna te da je Vujanović favorit, jer iza njega stoji moćna partijska infrastruktura. On dodaje da je možda najgore za Crnu Goru što građani nemaju povjerenja u izborni proces.

“Čini mi se da je opozicija, pri kraju ovog procesa, pokazala veći stepen zrelosti nego što je to bilo u ranijim slučajevima, što je u velikoj mjeri i zasluga Lekića. To daje neku nadu da se uprkos svim mogućim zloupotrebama nešto bitno može izmijeniti na političkoj sceni Crne Gore. Ako bi se to desilo - pobjeda opozicionog kandidata, koliko god bile ograničene njegove mogućnosti i ustavne ingerencije, on svojom ličnošću, svojim stavom, može veoma mnogo uticati da dođe do promjene svijesti kod mnogih ljudi zatočenih jednom 23-godišnjom politikom crnogorske vlasti. To bi, vjerujem, bio početak kraja ovakve vlasti”, smatra Jovićević.

Autor: Mustafa Canka

Odgovorna urednica: Marina Martinović