1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Almanya’nın 9 Kasım’ı

Marcel Fürstenau9 Kasım 2007

9 Kasım, Almanya yakın tarihinde pek çok önemli olayın kayda geçtiği bir gün. İlk Alman Cumhuriyeti Weimar'ın kuruluşundan Yahudilere saldırıların başladığı 1938'e, bu tarih takvim yapraklarında özel önemini korudu.

https://p.dw.com/p/C5rY
Alman tarihinin ilk cumhuriyetini Sosyal Demokrat Philipp Scheidemann 9 Kasım 1918'de ilan etti.
Alman tarihinin ilk cumhuriyetini Sosyal Demokrat Philipp Scheidemann 9 Kasım 1918'de ilan etti.

9 Kasım, Berlin Duvarının yıkılışının 18. yıldönümü. 41 yıllık bölünme, Berlin Duvarı’nın 1989 yılında yıkılışıyla sembolik olarak son buldu, Almanya 3 Ekim 1990 tarihinde birleşerek yeniden tek bir devlet haline geldi.

9 Kasım tarihinin önemi bununla bitmiyor. Sosyal demokrat Philipp Scheidemann Almanya Cumhuriyeti’nin kuruluşunu da 9 Kasım 1918 günü Berlin’de ilan etti. Alman İmparatorluğu II. Wilhelm yönetimindeki monarşi yeni devletin ilanıyla son buldu.


Weimar’ın kuruluşu

Philipp Scheidmann: “İşçiler ve askerler, bugünün tarihi öneminin farkında olun. Tarihte eşi benzeri görülmemiş bir ana şahitlik ediyoruz. Yapacak çok işimiz var. Her şey halk için, her şey halk tarafından. İşçi hareketinin zarar görmesine izin vermemeliyiz. Sadık olun, birlik olun ve görevinizin bilincinde olun! Monarşi sona erdi. Yaşasın Yeni Almanya Cumhuriyeti!”

Genç Almanya Cumhuriyeti kurulduğu günlerde büyük zorluklarla karşılaştı. Sol ve sağ görüşlü politikacılar bu zorlukları bir an önce ortadan kaldırmak istiyorlardı. 9 Kasım 1923’te Hitler’in önderliğindeki nasyonal sosyalistler Münih’te darbe girişiminde bulundular, ancak başarılı olamadılar.

”Kristal gecesi”

Hitler, 1933 yılında yasal olarak iktidara geldi ve Hitler iktidarıyla birlikte Yahudiler vatandaşlık haklarını yavaş yavaş kaybetmeye başladılar. 1938 yılı 9 Kasımda Almanya’da pek çok sinagog yakıldı, Yahudilerin dükkânları kundaklandı. 100 Yahudi öldürüldü, yaklaşık 26.000 kişi toplama kamplarına götürüldü. Bir 9 Kasım olan bu kara gün, “Reichskristallnacht” (Kristal gecesi) olarak anılıyor. Robert Ley: “Yahudi düşecek ve düşmek zorunda, Yahudi yok edilmeli ve yok edilecek. Bu bizim en kutsal inancımız.”


Berlin Duvarı yıkılırken...

Yahudilere yönelik saldırıların başladığı 9 Kasım 1938 Almanya tarihindeki en kötü günlerden biri. Buna karşın, Berlin Duvarı’nı yıkıldığı 9 Kasım 1989 ise özellikle dönemin doğu Almanya vatandaşları için hafızalardan silinemeyecek kadar güzel bir gün.

9 Kasım, Berlin Duvarı’nın yıkılışının da bu günde vuku bulmasıyla, dördüncü kez Almanya tarihindeki yerini aldı.