ABD’de asrın kasırgasından büyük kaçış

Gustav kasırgasının yaklaştığı New Orleans'ın yetkilileri, şehrin tahliye edilmesi talimatı verdiler. Kasırgayı ''fırtınaların anası'' diye nitelendiren Belediye Başkanı Ray Nagin, ''Bu hayatınızdaki en büyük hata olabilir'' diyerek vatandaşları şehirde kalmamaları konusunda uyardı. Nagin, belediyenin kenti terketmeyenlere acil yardım hizmeti sağlamayacağını vurguladı.

2005'te Katrina kasırgası vurduğunda kentin yüzde 80'i su altında kalmış ve yörede yaklaşık 1800 kişi ölmüştü. Katrina'nın kötü hatırasını hala taşıyan New Orleanslılar şimdiden otomobil, otobüs ve diğer vasıtalarla yollarda kuyruk oluşturdu.

Karaibler'de şimdiye kadar 80 kadar kişinin ölümüne yol açan Gustav'ın, Meksika Körfezi'ne girdiği, pazartesi öğleden sonra doğu Teksas ile batı Mississippi arasındaki bölgeyi etkilemesinin beklendiği bildiriliyor.

Gustav Küba'da ağaçların ve telefon direklerinin devrilmmesine, binaların yıkılmasına ve muz çiftliklerinin hasar görmesine yol açtı. Kasırga etkili olmadan önce ülkede 300 bin kadar kişi evlerinden tahliye edilmişti.

Gustav, tropikal fırtınadan 24 saat içinde 4. kategori kasırgaya dönüştü ve muhtemelen bugün 5. kategoriye yükselecek.

Kasırga Merkezi’nin uyarısı

ABD Ulusal Kasırga Merkezi, yaklaşan Gustav kasırgası nedeniyle Meksika körfezi kıyıları için uyarı yayımladı.

Kasırganın, Louisiana eyaletinin batı kesimlerinden, Alabama-Florida eyaletleri sınırına kadar olan kıyı şeridini 24 saat içerisinde vurmasının beklendiği açıklandı.

Bu arada kasırganın hızı da Küba'da kara üzerinde olmasının etkisiyle saatte 201 kilometreye düştü ve böylece 4'ten 3'üncü derece kasırga seviyesine indi. ABD kıyılarına doğru saatte 26 kilometre hızla hareket eden kasırganın deniz üzerinde yeniden şiddetlenerek 4'üncü dereceye çıkacağı tahmin ediliyor.

Petrol sahaları ve limanlar tehdit altında

Meteoroloji uzmanları, Gustav kasırgasının, 2005 yılındaki Katrina ve Rita kasırgalarından bu yana ABD'nin Meksika Körfezi'ndeki petrol sahaları ve limanları için ilk büyük tehdit olabileceğini söylüyorlar.

Meksika Körfezi'nde ABD'nin petrol üretiminin yüzde 25'i ve doğal gaz üretiminin yüzde 15'i karşılanıyor. Burada ABD'nin rafine kapasitesinin üçte birinden fazlası yapılıyor.

Gustav kasırgasının yaklaştığı Louisiana eyaletinin en büyük şehri New Orleans, dünyanın en hareketli liman şehirlerinden biri olarak kabul ediliyor ve buradan ham madde ve gıda maddeleri sevkiyatı yapılıyor. Bölgede ABD'nin en büyük limanlarından Güney Louisiana limanından tonlarca yükleme yapılıyor.

Kasırga şiddet skalasına göre en yüksek kategori olan 5'e çıkan Katrina kasırgası, Ağustos 2005'de New Orleans'ı vurmuştu. Rita kasırgası da Eylül 2005'te Texas-Louisiana hattı yakınında etkili olmuştu.

Gustav'ın kategori 3'de Salı günü Meksika Körfezi'nde etkili olmaya başlaması bekleniyor.

Gustav kasırgası neleri etkiledi?

-ABD Maden İdaresi Kurumu, Gustav tehdidi nedeniyle Meksika Körfezi'nde günlük petrol üretiminin 86 bin 13 varil ve doğal gaz üretiminin günlük 136 milyon metre küp azaldığını açıkladı.

-Cuma günü ABD ham petrolünün varil fiyatı yaklaşık 3 dolar artarak 115,46 dolar oldu.

-Louisiana Petrol Limanından gemilere petrol yüklemesi dün durduruldu, ancak depolardan petrol akışı sürecek.

-ABD Enerji Bakanlığı gerekli görülürse Stratejik Petrol Rezervlerinden petrol verileceğini bildirdi.

-Doğal gaz boru hattı işletmecisi Enbridge, dün doğal gaz üreticilerinden alımı durdurduğunu açıkladı.

-Meksika Körfezindeki en büyük petrol üreticisi Shell, dün petrol üretiminin yüzde 72'sine denk düşen günlük 510 bin varil petrol üretimini kestiğini, bölgedeki 1300 çalışanını tahliye ettiğini bildirdi.

-Diğer petrol üreticileri BP, Chevron, Exxon Mobil, Hess, Petrobras, Marathon ve Anadarko, üretimini durdurdu ve işçilerini tahliye etti.

-Murphy Oil, New Orleans yakınında günlük 120 bin varil petrol işleme kapasitesine sahip rafinerisinin faaliyetlerini durduracağını belirtti.

-Valero Energy şirketi 4 ve ConocoPhillips 1 rafineride faaliyetlerini azalttı. Bu beş rafineride günlük 1,17 milyon varil petrol işleniyor.

-Exxon Mobil, Louisiana eyaletinde Chalmette'deki rafinerisini kapattı. Marathon Oil, Louisiana eyaletinde Garyville ve Lake Charles'daki rafinelerini kapattı. ConocoPhillips, biri Texas ve ikisi Louisiana'da olmak üzere üç rafinerisini kapatmaya hazırlanıyor.

Katrina ve Rita’nın tahribatı

-Katrina kasırgası yüzünden New Orleans kentinin yüzde 80'i sular altında kaldı, körfez kıyısı boyunca 1800 kişi öldü ve en az 80 milyar dolar zarar meydana geldi.

-ABD Maden İdaresi Kurumuna göre, Meksika Körfezindeki 4 bin petrol platformundan 3 bin 50'si ve 33 bin mil uzunluğundaki boru hatlarının 22 bin mili doğrudan Katrina ve Rita kasırgalarının etkisi altındaydı.

-Kasırgalar nedeniyle, o zaman günlük 1,5 milyon varil olan petrol üretimi ve günlük yaklaşık 280 milyon metre küp doğal gaz üretimi tamamen durdu.

-Amerika Petrol Enstitüsü, kasırgalarının etkisinin zirveye ulaştığı dönemde ABD'nin rafineri kapasitesinin yüzde 29'unun durduğunu bildirdi.

-Rüzgarlar ve dalgalar yüzünden 124 adet platform harap oldu ve 50 adeti ise zarar gördü. Ayrıca 535 adet boru hattı bölümü zarar gördü ya da harap oldu. 28 adet sondaj kuyusu battı ya da akıntıya kapıldı. Katrina kasırgası New Orleans limanında 1,6 milyar dolar zarara yol açtı.

-Katrina ve Rita kasırgaları bölgedeki enerji altyapısını bir kaç hafta olumsuz etkilemiş ve benzin fiyatlarında yükselişe yol açmıştı.

Meksika Körfezi’nde tahliye çalışmaları

Bu arada Meksika Körfezinde faaliyet gösteren petrol şirketleri bölgedeki platformlarda ya da sondaj kuyularında çalışan görevlileri tahliye etti.

Hollandalı Shell firması dört gün süren ve 17 helikopterin kullanıldığı tahliye sırasında 1300 işçiyi bölgeden çıkarttı. BP de bölgede çalışan işçilerini tahliye etti.

Anadarko Petroleum da körfezde çalışan 600 kadar işçisini bugün tahliye edeceğini belirtti.

Meksika Körfezinde, petrol platformları, sondaj kuyuları ve diğer görevlerde çalışan 35 bin kişi bulunuyor.

Öte yandan üretimin durmasının Gustav'ın izleyeceği yol ve etkisinin ne kadar süreceğine bağlı olduğu bildirildi.

Shell'in üretimden sorumlu Başkan Yardımcısı Frank Glaviano, teçhizatın kasırgadan zarar görmemesi halinde petrol ve doğal gaz üretiminin kısa sürede yeniden başlayabileceğini söyledi.