طرح مجلس برای تعیین میزان غنی‌سازی اورانیوم
۱۳۹۲ آذر ۲۳, شنبه
ابوالقاسم جراره عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس شورای اسلامی روز شنبه (۲۳ آذر/ ۱۴ دسامبر) از تهیه طرحی خبر داد که به گفته‌ی او هدفش مشخص کردن "نیاز کشور در حوزه هسته‌ای" است.
جراره به خبرگزاری مهر گفت: «در حال حاضر نیاز ما در بحث هسته‌ای در حد نیاز نیروگاه‌ها خلاصه شده، در حالی که این گوشه‌ای از کار است و نیاز کشورهای پیشرفته برای غنی‌سازی در حوزه‌های مختلف به مراتب بیشتر از این است.»
طرحی علیه توافق ژنو
عضو فراکسیون اصولگرایان تهیه‌کنندگان این طرح را "نمایندگان شاخص مجلس با تخصص در حوزه‌های هسته‌ای، اقتصادی و حقوقی" معرفی کرده اما از هیچ‌یک از آنها نام نبرده است.
او می‌گوید هدف از این طرح ملزم کردن دولت برای مشخص کردن نیازهای هسته‌ای کشور است "تا بر اساس این نیازها غنی‌سازی تعریف شود."
به گزارش خبرگزاری مهر جراره با اشاره به طرحی در کمیسیون صنعت برای "هسته‌ای شدن سوخت کشتی‌های اقیانوس‌پیمای کشور" گفت: «ما برای این کار حداقل به غنی‌سازی در حد ۶۵ درصد نیاز داریم.»
مطابق موافقت‌نامه ژنو ایران متعهد می‌شود هرگونه غنی‌سازی بالای ۵ درصد را متوقف کند و تاسیسات هسته‌ای خود را به گونه‌ای کاهش دهد که امکان فراتر رفتن از این مرز منتفی شود.
آمریکا: تحریم‌ها جدید قبلا تصویب شده
روز جمعه، ۲۲ آذر هیئت کارشناسی ایران ظاهرا در واکنش به تحریم چند شرکت ایرانی توسط وزارت دارایی آمریکا مذاکرات با کارشناسان کشورهای ۱+۵ در وین را برای آنچه "انجام مشورت‌هایی در تهران" عنوان شده متوقف کرد.
در توافق‌نامه ژنو کشورهای ۱+۵ متعهد شده‌اند بخشی از تحریم‌ها در حوزه معاملات طلا، صنایع خودروسازی و صادرات پتروشیمی را به حال تعلیق درآورند و در شش ماه آینده تحریم جدیدی علیه برنامه‌های هسته‌ای ایران اعمال نکنند.
بر اساس این توافق تحریم‌های گسترده مالی و تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران همچنان به قوت خود باقی می‌مانند و تحریم‌های تعلیق شده نیز چنانچه ایران به تعهداتش پایبند نباشد دوباره به اجرا گذاشته می‌شود.
برخی از مسئولان ایران تحریم‌های اخیر را مغایر با توافق‌های ژنو می‌دانند. جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید ۲۲ آذر در واکنش به این انتقادها تاکید کرد که تصمیم‌های اخیر بر مبنای تحریم‌هایی گرفته شده که از قبل اعمال شده‌اند و در واقع اقدام جدیدی نیستند.
اصولگرایان تندرو آماده بازگشت به دوران قبل
مذاکره‌کنندگان ارشد ایران از تصمیم اخیر آمریکا گلایه کرده‌اند اما تا کنون رسما تحریم‌های جدید را به عنوان نقض موافقت‌نامه ژنو ارزیابی نکرده‌اند.
منصور حقیقت‌پور، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز شنبه، ۲۳ آذر آمریکا را به "عهد‌شکنی" متهم کرد و گفت که اعضای این کمیسیون منتظر "اعلام نظر صریح تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای" درباره این مسئله هستند.
خبرگزاری فارس از قول حقیقت‌پور نوشت: «به محض اعلام نظر تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، قطعاً شرایط برای بازگشت به شرایط قبل از توافق ژنو برای ما فراهم خواهد شد.»
محمد خزاعی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل تحریم‌های جدید آمریکا را عامل تشدید بدگمانی نسبت به حسن‌نیت این کشور ارزیابی می‌کند و می‌گوید این اقدام می‌تواند باعث از دست رفتن حمایت بین‌المللی و مردم ایران از مذاکرات شود.
تایید "اجرای تحریم‌های گذشته"
به گزارش خبرگزاری مهر خزاعی گفت: «با وجودی که مقامات آمریکا اقدامات اخیر را به تحریم‌های وضع شده قبل از مذاکرات ژنو مرتبط می‌دانند ولی به هر حال این اقدامات می‌تواند در شرایط کنونی تاثیرات جدی منفی برروی روند مذاکرات بگذارد.»
به عبارت دیگر خزاعی نیز به اصل نقض نشدن توافق‌نامه ژنو اذعان دارد اما ظاهرا نگران تاثیر تحریم‌ها بر فضای حاکم، به ویژه در ایران است.
حدود دو هفته پیش نیز که شورای اتحادیه اروپا ۱۷ شرکت ایرانی را به فهرست تحریم‌های خود اضافه کرد بحث‌های مشابهی در ایران به راه افتاد.
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران ۸ آذر/ ۲۹ نوامبر از تصمیم اخیر اتحادیه اروپا انتقاد کرد اما در عین حال گفت: «اجرای تحریم‌های گذشته خلاف توافق‌نامه جدید نیست.» این قضاوت می‌تواند در مورد تحریم‌های آمریکا نیز صادق باشد.
همسو یا در تقابل با خامنه‌ای؟
در روزهای پایانی آبان ماه و در آستانه برگزاری سومین دور از مذاکرات ژنو نیز حدود ۱۱۰ نماینده مجلس یک طرح سه فوریتی را ارائه کردند که بخش بزرگی از آن از جمله تکلیف دولت به غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم می‌توانست راه هر توافقی را سد کند.
با حمایت رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای از توافق‌های ژنو و تیم مذاکره‌کننده ایران دیگر هیچ خبری در مورد پیگیری این طرح منتشر نشد.
اکنون نیز باید دید اقدام اخیر نمایندگان تا چه حد در مسیر نظرات خامنه‌ای است که تصمیم‌گیرنده نهایی در مسائل هسته‌ای و سیاست خارجی محسوب می‌شود.