اتحادیه اروپا برنده جایزه نوبل صلح شد

کمیته نروژی نوبل در اسلو در روز جمعه (۱۲ اکتبر/۲۰ مهر) اعلام کرد که اتحادیه اروپا جایزه نوبل صلح را دریافت می‌کند. کمیته نوبل از خدمات اتحادیه اروپا برای پیشبرد دمکراسی و صلح تقدیر کرده است.

در توضیح کمیته نروژی نوبل آمده است که اتحادیه اروپا در دهه‌‌های گذشته پیشاهنگ پیشبرد صلح، دمکراسی و آشتی در قاره اروپا بوده است. به گفته کمیته نوبل وجود مشکلات اقتصادی کنونی نمی‌تواند از اهمیت خدمات اتحادیه اروپا بکاهد.

واکنش‌ها به تصمیم کمیته صلح نوبل

مارتین شولتس، رئیس پارلمان اروپا در نخستین واکنش اعلام کرد که از اعطای جایزه نوبل صلح به اتحادیه اروپا "عمیقاَ خشنود" و "مفتخر" است. وی تصریح کرد که این تصمیم می‌تواند "الهام‌بخش" فعالیت‌های آینده اتحادیه اروپا باشد.

شولتس که عضو حزب سوسیال دمکرات آلمان است در بخش خبری توئیتر در این‌باره نوشت: «اتحادیه اروپا پروژه‌ای منحصر به فرد است که موفق به جایگزینی صلح و همبستگی به جای جنگ و تنفر شده است.»

خشنودی سیاستمداران آلمانی

دولت آلمان نیز رسماَ دریافت جایزه نوبل صلح را تبریک گفت. اشتفن زایبرت سخنگوی دولت آلمان دقایقی پس از اعلام این خبر در برلین گفت: «این جایزه شادی‌آور و تاییدی بر پروژه بزرگ صلح در اروپا به شمار می‌آید.»

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز این موفقیت را به همه نهادهای اجرایی و اعضای اتحادیه اروپا شادباش گفت.

گیدو وستروله، وزیر امورخارجه آلمان نیز در حاشیه دیدارش از چین گفت: «اعطای جایزه نوبل صلح به اتحادیه اروپا تصمیمی بسیار عالی و بی‌نظیر است.»

به گفته وستروله کشورهای اروپایی با ایجاد همبستگی توانستند ویرانی‌های جنگ جهانی دوم و فجایع آن را پشت سر گذارند و راه همکاری، صلح و آزادی را در پیش گیرند.

گرهارد شرودر، صدراعظم پیشین آلمان نیز اعطای جایزه نوبل صلح را "نشانه‌ی رد ناسیونالیسم و حکومت‌های کوچک" دانست و تاکید کرد که این جایزه به تقویت بیشتر کشورهای اروپایی یاری خواهد رساند.

اتحاد کشورهای اروپایی در پی عقد "قرارداد رم" در سال ۱۹۵۷ پی‌ریزی شد و پس از فراز و فرودهای متعدد سیاسی و اقتصادی سرانجام به شکل اتحادیه اروپا کنونی در آمد. درحاضر ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا هستند.

نامزدهای دیگر

پیشتر شبکه خبری همگانی نروژ (NKR) نیز با استناد به برخی محافل نزدیک به کمیته نوبل در اسلو گزارش داده بود که در کنار اتحادیه اروپا فعالان حقوق‌بشر در اروپای شرقی نیز شانس زیادی برای دریافت جایزه نوبل امسال دارند.

برجسته‌ترین افراد برای دریافت جایزه نوبل صلح آلس بلیاتسکی فعال حقوق‌بشر از بلاروس، لیودمیلا آلکسیف فعال حقوق‌بشر از روسیه و خوزه رائول ورا لوپز اسقف مکزیکی معرفی شده بودند.

جایزه نوبل صلح در روز ۱۰ دسامبر، همزمان با سالگرد مرگ آلفرد نوبل در اسلو به مسئولان اتحادیه اروپا اعطا می‌شود.

تا کنون ۸۶ مرد، ۱۵ زن و ۲۴ نهاد و سازمان موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شده‌اند.

جایزه نوبل صلح از سال ۱۹۰۱ تا کنون به افراد و نهادهایی تعلق گرفته است که در راه "برقراری صلح خدمات ویژه‌ و ارزنده‌ای" را انجام داده‌اند.

حساسیت بیشتر نسبت به گزینش برندگان نوبل صلح

جایزه نوبل صلح جایگاه ویژه‌ای در میان دیگر جوایز نوبل دارد. در حالی‌که گزینش برندگان جایزه نوبل در رشته‌های پزشکی، فیزیک، شیمی، اقتصاد و ادبیات از معیارهای عینی‌تر و کارشناسانه‌تری برخوردار است، انتخاب برنده جایزه نوبل صلح همواره بحث‌های متفاوت و متناقضی را به دنبال داشته است.

به نظر می‌رسد که اعطای نوبل صلح به سیاستمداران، بویژه آنانی که در سرکوب و نقض حقوق‌بشر شرکت داشته‌اند، مغایر روح موجود در کمیته گزینش برندگان نوبل است. فعالان صلح و مدافعان حقوق‌بشر از گزینش سیاستمداران حرفه‌ای به عنوان برندگان نوبل صلح همواره انتقاد می‌کنند. در این میان می‌توان بطور نمونه به گزینش باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در سال ۲۰۰۹، فردریک دو کلارک رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی در دوران آپارتاید در سال ۱۹۹۳ و سرانجام یاسر عرفات، شیمون پرز و اسحاق رابین رهبران فلسطین و اسرائیل در سال ۱۹۹۴ اشاره کرد.

در سال گذشته ۳ زن مشترکاَ نوبل صلح را دریافت کردند. توکل کرمان، روزنامه‌نگار یمنی، الن جانسون سیرلیف، رئیس‌جمهور لیبریا و لیما گبوویی، مدافع حقوق‌بشر از لیبریا.

شیرین عبادی، حقوقدان ایرانی نیز در سال ۲۰۰۳ موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد.