گزارش تصویری تکان‌دهنده درباره خودسوزی زنان در ایلام

ئاسو خان‌محمدی‌ عکاس ایرانی است که به مدت دو هفته در شهرستان ایلام، شهری که آمار خودسوزی زنان در آن بالاست، زندگی کرده است. او به میان مردم رفته، خانواده، دوستان و اهالی محل زنانی که خودسوزی کرده‌اند را پیدا کرده تا بتواند از فضای خالی خانه و وسایل به‌جا مانده از آنان عکاسی کند.

موضوع مجموعه عکس ئاسو خان‌محمدی "خودسوزی زنان در ایلام" است، اما او به جای نشان دادن جسد یا بدن سوخته زنان، جای خالی این زنان در فضای خالی خانه‌شان را نشان می‌دهد. در مجموعه عکس "غیبت"، عکاس غیبت این زنان و سکوت حکم‌فرما بر فضای خالی خانه این افراد را تنها چند روز پس از خودسوزی نشان می‌دهد.

به عنوان نمونه در یکی از عکس‌ها یک مانتو و یک روسری پیداست که صاحب آن‌ها خودسوزی کرده ولی هنوز روی جالباسی محقر خانه باقی مانده‌اند. عکاس این عکس را تنها ۸ روز پس از خودسوزی دختری جوان در ایلام گرفته است.

ئاسو خان‌محمدی در مدت حضور در ایلام به غیر از عکاسی، پای صحبت دوستان و اهالی محل زنان و دخترانی که خودسوزی کرده‌اند نشسته و با مردم عادی گفت‌وگو کرده است.

گزارش مستند تکان‌دهنده رادیویی از خودسوزی زنان در ایلام را در این لینک بشنوید: www.dw.de/p/1BuG7

او نیست ولی در ظاهر به غیر از او همه چیز سر جای خود است. خانه، آشپزخانه، اتاق خواب، وسایل شخصی، لباس‌هایی که تا همین دیروز می‌پوشید و خیلی چیزهای دیگر همه هستند، جز او. او غایب است چون خودش را همین دیروز سوزانده است.

از مجموعه عکس "غیبت"

عکس دیگری که در مجموعه عکس غیبت وجود دارد، آشپزخانه خانه‌ای در ایلام است که زنی خانه‌دار در همین آشپزخانه روی خود نفت ریخته و خود را آتش زده است. زن. آشپزخانه. زن خانه‌داری که همیشه در آشپزخانه بوده و حالا نیست.

خانواده زنان یا دخترانی که خودسوزی می‌کنند اما اکثرا سکوت می‌کنند. ئاسو خان‌محمدی می‌گوید دلیل سکوت اکثر خانواده‌ها خجالت آنان از واقعه‌ای است که پیش آمده است.

ئاسو خان‌محمدی: «اکثر خانواده‌ها درباره خودسوزی زنان و دختران اهل خانواده خود چیزی نمی‌گفتند و سکوت می‌کردند. به عنوان نمونه اداره پلیس ایلام سنگ قبری را به من نشان داد که روی آن نوشته شده بود "مرگ بر اثر سکته قلبی". ماموران پلیس گفتند این دختر خودسوزی کرده، ولی خانواده به دلیل شرمساری روی سنگ‌ قبر دخترشان علت مرگ را "سکته قلبی" نوشته‌اند.»

ئاسو خان‌محمدی می‌گوید که پس از دو هفته ماندن در ایلام، تلفن‌های مشکوکی به او شده است و برخی به او توصیه کرده‌اند بهتر است بیشتر از این در این شهر نماند.

خودسوزی از دردناک‌ترین انواع خودکشی است که آمار آن در شهرهای غربی ایران بالاست. مجموعه عکس "غیبت" پیش از این در اتریش به تماشا گذاشته شده است.

مخاطب در نگاه اول به عکس‌های مجموعه "غیبت" از ئاسو خان‌محمدی متوجه چیز عجیبی نمی‌شود. همه چیز سر جای خود است، خانه، آشپزخانه، لباس‌ها، وسایل شخصی و ... در نگاه دوم یا سوم به مجموعه آرام آرام ذهن مخاطب می‌تواند دخترانی را تصور ‌کند که روزی نه چندان دور، شاید همین دیروز، زنی یا دختری در این خانه زندگی می‌کرده که حالا نیست. غایب است چون خودش را سوزانده است.

ئاسو خان‌محمدی در دانشکده‌ی هنر و معماری دانشگاه آزاد تهران در رشته عکاسی تحصیل کرده است. او خارج از ایران چندین نمایشگاه عکس برگزار کرده است. "حاشیه‌های گسسته"، "عروس‌های تصنعی" و "درکه در سحرگاه" از دیگر مجموعه عکس‌های او هستند.