نگرانی از بالا رفتن آمار زندانیان در ایران
۱۳۹۲ دی ۵, پنجشنبه
روزنامه "تهران امروز" در شماره روز پنجشنبه (۵ دی/۲۶ دسامبر) خود گزارشی دارد درباره نگرانی‌ها و بحث‌هایی که در پنجمین "همایش ملی آسیب‌های پنهان" در مورد افزایش آسیب‌های اجتماعی و شمار زندانیان در ایران مطرح شدند.
این همایش با حضور کارشناسان و برخی مسئولان جمهوری اسلامی روز چهارشنبه (۴ دی) در تهران برگزار شد. این خبر، که ایران در سطح جهان، رتبه چهارم را در تعداد زندانیان به نسبت جمعیت دارد، در کانون توجه این همایش قرار داشت.
به گزارش این روزنامه، در این همایش رئیس انجمن مددکاری اجتماعی، حسن موسوی چلک، نسبت به مخفی نگاه داشتن موضوع و آمار آسیب‌های اجتماعی در ایران و خطر رشد انواع این آسیب‌ها "در غیاب فعالیت جدی مسئولان و ناآگاهی مردم" هشدار داد.
موسوی چلک با ذکر اینکه هم اکنون به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر در کشور ۸۰۰ نفر وارد زندان می‌شود، به انتقاد گفت که مسئولان با آسیب‌های اجتماعی در جامعه ایران به شیوه نظامی و انتظامی برخورد می‌کنند، "بجای آنکه با آن به عنوان یک واقعیت تلخ، برخوردی اجتماعی کنند".
همچنین محمدعلی اسفنانی، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، به این نکته اشاره کرد که ارتکاب جرایم در ایران افزایش یافته و تا جایی که او می‌داند نزدیک به ۲۵۰ هزار نفر در زندان‌های ایران به سر می‌برند.
به عقیده اسفنانی، بالا بودن جمعیت در شهرهای بزرگ، ماشینی شدن زندگی، گسترش مواد مخدر و مصرف الکل و "دشمن پنهانی که با روش‌های پیچیده‌ای هدف خود را اضمحلال فرد، از بین رفتن خانواده و آسیب به اجتماع" قرار داده، از علل افزایش ارتکاب جرایم در ایران است.
این نماینده مجلس نیز تاکید کرد بر اینکه با بیان نکردن یک مسئله نمی‌توان آن مسئله را حل کرد، بلکه "پذیرش واقعیت‌ها باعث می‌شود که وسایل مقابله فراهم آید".
کاربرد علوم انسانی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران، دکتر مصطفی اقلیما، طی سخنان خود در "همایش ملی آسیب‌های پنهان" به لزوم استفاده مردم از کمک روانشناسان، جامعه‌شناسان و دیگر متخصصان علوم انسانی پرداخت.
او ضمن اشاره به "رتبه چهارم ایران در ورودی به زندان‌ها" گفت: «بزهكاری‌ها و جرم‌هایی كه منجر به زندان می‌شود ناشی از عدم تعادل، ناملایمات، نابسامانی ساختارهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است. اگر چارچوب‌های هنجارها مشخص باشد، علی‌القاعده كمتر با چنین بزهكاری‌ها و هنجارشكنی‌هایی مواجه خواهیم شد.»
اقلیما افزود در جامعه‌ای که از جمله بحران تورم، بیکاری و شکاف طبقاتی وجود دارد، شرایط برای ارتکاب جرایم هم فراهم است.
این استاد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی اشاره کرد به اینکه مردم وقتی مشکلی دارند کمتر از کمک و دانش روانشناسان و جامعه‌شناسان بهره می‌جویند، چون به کارشناسان علوم اجتماعی در ایران میدان عمل داده نمی‌شود.
اقلیما رجوع به کارشناسان علوم انسانی را "به کار گرفتن امنیت نرم‌افزاری" خواند و وارد عمل شدن نیروهای انتظامی و نظامی را "به‌کارگیری امنیت سخت‌افزاری" دانست.
اقلیما گفت: «اگر کسی بخواهد چنین فرهنگی را [مراجعه به روانشناسان، جامعه‌نشاسان و...] در جامعه جا بیندازد، به راحتی اجازه فعالیت به او نمی‌دهند و با هزار و یک قید و بند روبه‌رو می‌شود. امروز با چماق بر سر علوم انسانی که کار آن ترویج امنیت نرم‌افزاری است می‌زنیم، چگونه انتظار داریم که خروجی در حوزه امنیت غیر از سخت‌افزاری باشد؟»
پیش از این رئيس مجلس شورای اسلامی، علی لاریجانی، نیز از محرمانه نگه داشتن آمار واقعی اعتیاد و طلاق انتقاد کرده و گفته بود که پنهان‌کاری در مورد چنین معضلاتی باعث فراگیرتر شدن آنها می‌شود.
لاریجانی تاکید کرده بود که آمار آسیب‌های اجتماعی باید "از دایره محرمانه بودن خارج شده" و نتایج بررسی‌ها در این زمینه نباید از مردم و رسانه‌ها پنهان شود.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفته بود که معضلات و تبعات اجتماعی باید با ابزارهای رسانه‌ای اطلاع‌رسانی شود و مسئولان باید با استفاده از رسانه‌ها ریشه نابسامانی‌ها را توضیح دهند تا افراد جامعه خود از بزه‌کاری رویگردان شوند.