1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

موافقت آیت‌الله خمینی با «حذف شعار "مرگ بر آمریکا" از رسانه دولتی»

PB۱۳۹۲ مهر ۲۱, یکشنبه

قائم مقام مؤسسه تنظیم و نشر آثار آیت‌الله خمینی صحت خاطره هاشمی رفسنجانی در مورد موافقت بنیانگذار جمهوری اسلامی با حذف شعار مرگ بر آمریکا را تأیید کرد. نقل این خاطره در روزهای اخیر سیل تهاجم را به سوی رفسنجانی روانه کرد.

https://p.dw.com/p/19ymL
عکس: CC-BY-SA/Bertil Videt

پس از انتقاد تند روزنامه کیهان به سخنان اکبر هاشمی رفسنجانی در مورد رابطه با آمریکا و همچنین موافقت روح‌الله خمینی با حذف شعار "مرگ بر آمریکا"، پایگاه خبری "جماران" با قائم مقام مؤسسه تنظیم و نشر آثار آیت‌الله خمینی در مورد صحت و سقم سخنان رفسنجانی گفت‌وگو کرده است.

حسین شریعتمداری، مدیر مسئول کیهان، در سرمقاله این روزنامه در روز یکشنبه (۱۴ مهر) نوشته بود که هاشمی رفسنجانی پیش از این نیز نمونه‌هایی از "تحریف" نظرات آیت‌الله خمینی را در کارنامه سیاسی خود ثبت کرده است.

حمید انصاری در مصاحبه با وبسایت جماران تصریح می‌کند که هاشمی رفسنجانی در سخنان خود هیچ موضوعی را به آیت‌الله خمینی نسبت نداده و تنها نظر خود را بیان کرده است. وی می‌افزاید که مواضع اخیرا نقل‌شده از رفسنجانی برگرفته از خاطرات او و دایر بر حذف شعار یادشده از رسانه‌های دولتی هستند.

به زعم حمید انصاری، این بخش از خاطرات رفسنجانی نشان می‌دهد که آیت‌الله خمینی با حذف شعار "مرگ بر آمریکا" و "مرگ بر شوروی" در رسانه‌های دولتی و رادیو و تلویزیون موافق بوده، "نه نفی و نهی این شعار" و موضوع حذف این شعار از "ادبیات سیاسی مردم در تظاهرات و راهپیمایی‌ها و مناسبت‌ها" مطرح نبوده است: «مردم ایران در جریان انقلاب بر اساس بخشنامه و دستور کسی شعار مرگ برآمریکا و شوروی نمی‌گفتند که اکنون قطع آن نیاز به ابلاغیه داشته باشد».

تمسخر خاطرات هاشمی رفسنجانی

در روزهای اخیر همچنین گروهی از "فعالان سایبری حزب‌الله" خاطرات هاشمی رفسنجانی از روح‌الله خمینی را به سخره گرفتند. یکی از این فعالان در صفحه گوگل پلاس خود نوشته بود: «خاطرات حجت‌الاسلام هاشمی از حضرت امام خمینی دارای حداقل دو مشخصه هستند: دارای امکان آپدیت و به روزآوری می‌باشد. احتمالا کسی جز شخص ایشان با حضرت امام نبوده‌اند؛ بنابراین این خاطره کاملا منحصر بفرد است».

دیگری نوشته بود: «آیا می‌دانستید: هاشمی اندازه دو قرن از امام خاطره خصوصی داره! عادم فک می‌کنه از همسر امامم بیشتر پیش امام بوده!».

قائم مقام مؤسسه تنظیم و نشر آیت‌الله خمینی اما نظر دیگری دارد. او نزدیکی رفسنجانی به روح‌الله و احمد خمینی، مسئولیت‌های کلیدی او در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی و نوشتن خاطرات در زمان نزدیک به حوادث نقل‌شده را از جمله دلایل قابل اتکا بودن آنها می‌داند. به گفته انصاری، همچنین بسیاری از اعضای شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی – از جمله علی خامنه‌ای – هنوز زنده‌اند و می‌توانند در مورد صحت و سقم حوادثی که رفسنجانی از آنها نقل کرده اظهار نظر کنند.

منتقدان مواضع اخیر رفسنجانی در حالی خاطرات کتبی او را به سخره گرفته‌اند که علی خامنه‌ای بر پایه نقل قول شفاهی رفسنجانی از آیت‌الله خمینی، به رهبری جمهوری اسلامی منصوب شد.

موضوع رابطه با آمریکا

اکبر هاشمی رفسنجانی تا کنون بارها سخن از نامه‌ای به میان آورده که در سال‌های آخر حیات بنیانگذار جمهوری اسلامی به وی نوشته و از وی خواسته، پیش از مرگ تکلیف آنها را تعیین کند. موضوع رابطه با آمریکا یکی از این موارد است.

حمید انصاری در گفت‌وگو با پایگاه اینترنتی "جماران" تأیید می‌کند که نامه‌ای دست‌نویس در ۴ صفحه به تاریخ ۴ فروردین ۱۳۶۶ در بایگانی اسناد موسسه تنظیم آثار آیت‌الله خمینی وجود دارد.

معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، یکی از سخنگویان گروگانگیران در سفارت اشغال‌شده ایالات متحده در تهران
معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، یکی از سخنگویان گروگانگیران در سفارت اشغال‌شده ایالات متحده در تهرانعکس: picture-alliance/dpa

"دوگانگی نیروهای نظامی و چند گانگی نیروهای انتظامی"، "مشخص‌نبودن مرز سنت‌های شرعی با سنت‌ها و عادات عرفی"، "ابهامات در سیاست خارجی و رابطه با دولت‌های بزرگ خصوصا آمریکا" و "نواقص و ابهامات موجود در قانون اساسی" چهار موردی هستند که اکبر هاشمی رفسنجانی در نامه خصوصی خود به آیت‌الله خمینی، خواستار تعیین تکیلف برای آنها شده است.

به گفته انصاری، به برخی از خواسته‌های رفسنجانی در قالب ابلاغیه‌های دیگری پرداخته شده و بعضی از موارد نیز مسکوت گذاشته شده‌اند «که دلیل آن ممکن است مخالفت امام با آن نظر و پیشنهاد باشد و یا مناسب ندیدن زمان برای طرح و اقدام».

وی در عین حال اضافه می‌کند که آیت‌الله خمینی با وجود آن‌که به نامه یادشده پاسخ مکتوب نداده، اما "مجموع مواضع" او در سال‌های ۱۳۶۶و ۶۷خورشیدی نشان می‌دهد که بنیانگذار جمهوری اسلامی "شرایط آن زمان" را برای "طرح این پیشنهاد [رابطه با آمریکا] و اقدام عملی برای آن مناسب نمی‌دانسته است".

حمله دوباره احمد خاتمی به "سیاهی‌لشگرهای فتنه ۸۸"

احمد خاتمی، عضو مجلس خبرگان رهبری جمهوری اسلامی و امام جمعه موقت تهران نیز شامگاه شنبه (۱۲اکتبر/ ۲۰مهر) به موضع‌گیری‌ها در مورد حذف شعار "مرگ بر آمریکا" واکنش نشان داد: «در این زمینه عده‌ای منافع خود را در نظر می‌گیرند زیرا به واقع در این سال‌ها شعار "مرگ بر آمریکا" برای عده‌ای زیان و ضرر به دنبال داشته‌اند و اکنون یک شبه به دنبال حذف این شعار هستند».

احمد خاتمی بار دیگر تأکید کرده که "دولتمردان نباید به گونه‌ای رفتار کنند که دشمن در آنها احساس ضعف کند". وی پس از بازگشت حسن روحانی و هیئت همراه از واشنگتن، از مذاکرات تلفنی و حضوری مقامات ایرانی و آمریکایی به شدت انتقاد کرده و خواسته بود، مسئولان شفاف بگویند چه "به‌جا" نبود. اشاره او به سخنان علی خامنه‌ای بود که برخی رخدادهای سفر روحانی و هیئت همراه به آمریکا را "به‌جا" ندانسته بود.

خاتمی در بخش دیگری از سخنان شامگاه شنبه به "برخی سیاهی‌لشکرها و معرکه‌گردانان فتنه ۸۸ [وقایع پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم]" تاخته که "دور دولت حلقه زده‌اند". او این افراد را که اشاره مستقیمی به هویت‌شان نکرده "افراطی" می‌داند که "با شعار اعتدال دولت همخوانی ندارند".

احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران
احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهرانعکس: Shabestan.ir

سردادن یا ندادن شعار "مرگ بر آمریکا" با توجه به در پیش بودن تظاهرات ضدآمریکایی ۱۳ آبان مدتی است در ردیف اخبار مربوط به ایران قرار گرفته است. جناح‌هایی از جمهوری اسلامی بر این عقیده‌اند که شعار "مرگ بر آمریکا" نیز مانند شعار "مرگ بر شوروی" تاریخ مصرف دارد و با توجه به شرایط زمانی می‌توان از آن چشم پوشید. گروهی دیگر اما بر لزوم ادامه سردادن این شعار تأکید می‌کنند.

پیش از این اصغر آب‌خضر٬ رئیس ستاد مرکزی برگزاری مراسم ۱۳ آبان (روز دانشجو)، تأکید کرده بود که مراسم روز دانشجو امسال "پرشور‌تر" از سال‌های گذشته برگزار می‌شود. شعار "مرگ بر آمریکا" یکی از شعارهای محوری این مراسم سالانه است. حمیدرضا مقدم‌فر٬ معاون فرهنگی فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیز این مراسم را "متفاوت‌تر و پرشکوه‌تر" از سال‌های قبل پیش‌بینی کرده بود.

روز سیزدهم آبان ۱۳۵۸ "دانشجویان خط امام" با حمله به سفارت آمریکا در تهران آن را اشغال کردند و ۶۶ دیپلمات آمریکایی را ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند. استعفای دولت موقت مهدی بازرگان و قطع روابط سیاسی ایران و آمریکا از جمله پیامدهای این اقدام بودند.

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه

نمایش مطالب بیشتر