مخالفت آمریکا با مشارکت ایران در کنفرانس صلح سوریه
۱۳۹۲ آذر ۳۰, شنبه
اخضر ابراهیمی، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه، روز جمعه (۲۰ دسامبر/۲۹ آذر) در ژنو با نمایندگان آمریکا و روسیه برای هماهنگی تدارکات جهت برگزاری کنفرانس صلح سوریه دیدار و گفت‌وگو کرد.
آقای ابراهیمی پس از این دیدار، فاش کرد که بر سر شرکت ایران در کنفرانسی که به "ژنو ۲" موسوم شده، اختلاف نظر جدی وجود دارد. او گفت که آمریکا با شرکت جمهوری اسلامی در کنفرانس مخالف است. او تصریح کرد: «راز پنهانی نیست که ما از حضور ایران در کنفرانس استقبال می‌کنیم اما آمریکا این موضوع را ضروری نمی‌داند.»
ایران از حامیان اصلی رژیم بشار اسد در سوریه است و به همین خاطر سازمان ملل و برخی کشورها از جمله روسیه عقیده دارند مشارکت ایران در کنفرانسی که هدف آن یافتن راه حلی برای بحران سوریه است، ضرورت دارد.
به گفته‌ی آقای ابراهیمی ایران هنوز به طور کامل از فهرست شرکت‌کنندگان حذف نشده، اما با مخالفت صریح آمریکا، بعید به نظر می‌رسد که به کنفرانس دعوت شود.
نیروهای مخالف رژیم سوریه، جمهوری اسلامی را حامی اصلی رژیم اسد می‌دانند و با شرکت آن در هرگونه نشستی درباره‌ی آینده‌ی سوریه به شدت مخالف هستند.
میدانی برای جبهه‌گیری روسیه در برابر آمریکا
دولت روسیه، هشدار داده است که جلوگیری از مشارکت ایران در کنفرانس "غیرسازنده" است. گنادی گاتیلوف، معاون وزیر خارجه روسیه گفته است که حذف ایران اجرای تصمیمات احتمالی کنفرانس برای آینده‌ی سوریه را با دشواری روبرو خواهد ساخت.
آقای گاتیلوف به خبرگزاری روسی "ایتار تاس" گفته است: «ایران باید جای محکمی در حل بحران سوریه داشته باشد.»
به گزارش خبرگزاری‌ها دولت روسیه به ویژه از این موضوع ناراحت است که آمریکا جمهوری اسلامی را از شرکت در کنفرانس سوریه منع می‌کند، در حالی که عربستان سعودی به کنفرانس دعوت شده است، کشوری که حمایت مالی و تسلیحاتی آن از شورشیان ضد دولتی سوریه بر همگان آشکار است.
روسیه: اسد از اسلام‌گرایان بهتر است
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه گفته است که دیپلمات‌های غربی رفته رفته به این نتیجه می‌رسند که حفظ رژیم بشار اسد گزینه‌ی بهتری برای سوریه است تا سپردن این کشور به دست اسلام‌گرایان افراطی.
آقای لاوروف در گفت‌وگویی با خبرگزاری ریانووستی تصریح کرد: «برخی از دیپلمات‌های غربی اکنون معتقدند که باقی ماندن اسد در قدرت تهدید کمتری برای سوریه به شمار می‌رود تا این که کشور در اختیار تروریست‌ها قرار گیرد.»
وزیر خارجه روسیه افزود: «پیروزی‌های مخالفان اسلام‌گرا در نبردهای سوریه، موضع غرب را در برابر رژیم اسد تغییر داده است... جهادگران و تروریست‌ها نفوذ خود را به سرعت در سرزمین سوریه گسترش می‌دهند. آنها در اماکنی که تصرف می‌کنند بی‌درنگ احکام شریعت را جاری می‌سازند.»
مخالفان رژیم سوریه و کشورهای عربی حامی آنها به شدت از روسیه انتقاد می‌کنند که تا کنون به حمایت از رژیم اسد ادامه داده و از تصویب قطعنامه‌های شورای امنیت علیه این رژیم جلوگیری کرده است. در مقابل، روسیه می‌گوید که با کناره‌گیری اسد از قدرت مخالف نیست، اما آن را شرط شروع مذاکرات صلح نمی‌داند.
رژیم سوریه و مخالفان آن
به گفته اخضر ابراهیمی هم دولت سوریه و هم گروه ائتلاف ملی سوریه، قوی‌ترین جبهه نیروهای مخالف رژیم بشار اسد، آمادگی خود را برای شرکت در کنفرانس اعلام کرده‌اند. دو طرف لیست نمایندگان خود را به زودی ارائه خواهند داد. (بیشتر بخوانید: اپوزیسیون سوریه: با ایران بر سر میز مذاکره نمی‌نشینیم)
هنوز از چندوچون شرکت گروه‌های اسلام‌گرا در کنفرانس اطلاعی در دست نیست. آنها در جنگ داخلی سوریه حضوری فعال دارند، اما از حمایت غرب محروم هستند.
رهبر "جبهة النصرة"، از گروه‌های اسلام‌گرای مخالف دولت سوریه در گفت‌وگویی تلویزیونی اعلام کرد که گروه او کنفرانس صلح سوریه را نامشروع می‌داند و قصد ندارد در آن شرکت کند. گروه‌های افراطی هرگونه آشتی با رژیم سوریه را رد می‌کنند و کناره‌گیری بشار اسد را شرط هرگونه گفت‌وگو عنوان کرده‌اند.
احمد جربا، رئيس جبهه ائتلاف مخالفان اسد، در اربیل، شمال عراق، به خبرگزاری فرانسه گفت که کردهای سوریه در دو هیئت مختلف در کنفرانس "ژنو ۲" شرکت می‌کنند، گروهی در هیئت مخالفان و گروهی در هیئت اعزامی رژیم سوریه.
آقای ابراهیمی از گروه‌های درگیر در سوریه تقاضا کرد که در آستانه کنفرانس با اقداماتی نمادین "صداقت" خود را نشان دهند. او از آنها خواست که از کاربرد سلاح‌های سنگین خودداری ورزند، به آزادی زندانیان، به ویژه زنان و کودکان دست بزنند و تسهیلاتی برای یاری به مردم جنگ‌زده ایجاد کنند.
کنفرانسی میان امید و تردید
تا کنون شرکت ۲۶ کشور و چند سازمان بین‌المللی در کنفرانس صلح سوریه تائید شده است. کنفرانس روز ۲۲ ژانویه در مونترو شروع می‌شود و سپس در ژنو ادامه می‌یابد. هدف مذاکرات پایان دادن به جنگ در سوریه و ارائه طرحی برای انتقال قدرت در آن کشور است.
در کنفرانس سوریه به گفته اخضر ابراهیمی علاوه بر سازمان ملل متحد، پنج عضو دایمی شورای امنیت (آمریکا، روسیه، فرانسه، بریتانیا و چین) شرکت دارند. همچنین مشارکت اتحادیه اروپا، اتحادیه کشورهای عرب، سازمان همکاری اسلامی، و بیش از ۲۰ کشور دیگر تائید شده است.
در کنفرانس علاوه بر آلمان فدرال، کشورهای برزیل، سوئد، ایتالیا، اسپانیا و دانمارک نیز شرکت می‌کنند. همچنین مصر، عربستان، قطر، الجزایر و اندونزی، در کنار کشورهای همسایه‌ی سوریه مانند عراق، لبنان، اردن و ترکیه حضور دارند.
به گفته کارشناسان، کنفرانس "ژنو ۲" نشستی دشوار و طولانی خواهد بود و معلوم نیست که بتواند سوریه را از بحران کنونی نجات دهد.
در جنگ داخلی سوریه که از مارس ۲۰۱۱ تا کنون ادامه دارد، بیش از صد هزار نفر از مردم کشور جان باخته‌اند. نزدیک به دو میلیون و ۳۰۰ هزار نفر به کشورهای همسایه پناه برده‌اند. حدود ۶ میلیون نفر در داخل کشور از خانه و کاشانه‌ی خود آواره شده‌اند.
کارشناسان سازمان ملل هشدار می‌دهند که اگر هرچه زودتر شعله‌ی جنگ داخلی در سوریه خاموش نشود، نیمی از جمعیت ۲۲ میلیونی سوریه آواره و بی‌پناه خواهند شد.