قاچاق داروهای مرگ‌آور از پاکستان و چین و هند
۱۳۹۳ تیر ۶, جمعه
گروهی از دست‌اندرکاران جامعه پزشکی و مسئولان نظام پزشکی ایران نسبت به خطرات داروهای قاچاق برای مصرف‌کنندگان هشدار داده‌اند. داروهایی که مصرف آن‌ها به گفته این مسئولان هم به سلامت مصرف‌کننده ضرر می‌زند، هم به وارد کنندگان دارو. خبرگزاری مهر با اشاره به این موضوع نوشته است که به همین خاطر به واردات داروی قاچاق حساسیت به مراتب بیشتری نشان داده می‌شود تا به داروهایی که از ایران به خارج از مرزها قاچاق می شوند.
محمدمهدی قيامت معاون آموزشی و پژوهشی نظام پزشکی تهران به خبرگزاری مهر گفته است که اين داروها در كارگاه‌های زیرزمینی هند، چین، پاکستان و حتی در برخی کشورهای اروپایی تولید می‌شوند و سودهای کلانی هم به جیب واردکنندگان می‌ریزند.
بکش و خوشگلم کن
این طعنه شاید در بیشتر موارد به ظنز به کار گرفته می‌شود. اما در مورد برخی از مصرف‌کنندگان داروهای لاغری مصداق واقعی پیدا کرده است. خبرگزاری مهر نوشته است که به‌تازگی یک نوع داروی لاغری که از ماهواره مورد تبلیغ قرار گرفته، باعث مرگ ۳ نفر شده است.
این خبرگزاری به نقل از محمدمهدی قيامت، معاون آموزشی و پژوهشی نظامی پزشکی تهران نوشته است: «حداقل بین ۲۰ تا ۳۰ درصد داروهای لاغری، زیبایی و آرایشی مصرفی در ایران قاچاق، تقلبی و پرعارضه هستند، که سلامت جامعه را تهدید می‌کنند.»
ایرج خسرونیا رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران نیز به این خبرگزاری گفته است:«یکی از مهمترین شکایت‌های مردم در محاکم قضایی و نظام پزشکی، مربوط به عوارض مصرف داروهای تقلبی، ماهواره ای و اینترنتی هستند که البته دست شاکی در این موارد به هیچ جا نمی رسد.»
مشکل فقط چاقی و لاغری نیست
اگرچه در گزارش یاد شده، بیشترین تاکید بر خطرات داروهای لاغری و یا پوستی و آرایشی است، اما واقعیت این است که در دو سه سال اخیر و با تشدید تحریم‌ها کمبود دارو در ایران به یکی از مهمترین عواملی تبدیل شده که مصرف‌کننده را وارد می‌کند به هردری بزند. در سال ۹۱ و در پی نوسانات ارزی، اتاق‌های عمل چندین بیمارستان به دلیل کمبود داروهای بیهوشی در آستانه تعطیلی قرار و داروهای تولید داخل به طور متوسط ۴۰ درصد و داروهای خارجی ۹۰ درصد گران‌تر شدند. بیشتر بخوانید
کمبود دارو تنها به اتاق عمل منحصر نشد. بیماران دیابتی، سرطانی و آن‌هایی که داروی بتافرون برای کنترل بیماری "ام‌اس" لازم داشتند، با مشکلات عدیده‌ای برای تهیه دارو روبرو شدند. در اردیبهشت ۱۳۹۲، دکتر مینو محرز، دبیر انجمن بیماری‌های عفونی ایران هشدار داده بود که کمبود آنتی بیوتیک در ایران جدی است و نباید با اغماض از آن گذشت. بیشتر بخوانید
این مشکل حتی با کاهش فشار تحریم‌ها بر واردات دارو به ایران، بازهم به اشکال مختلف برجای خود باقی ماند. مخارج هنگفت تهیه برخی داروها و کم شدن توان خرید مردم بر اثر گرانی و تورم، از جمله عواملی است که باعث می‌شود مردم برای تهیه دارو دست به دامن آسمان شوند و از طریق ماهواره سفارش دهند.
مهدی پیرصالحی مدیرکل نظارت بر دارو و موادمخدر سازمان غذا و دارو در این باره به خبرگزاری مهر می‌گوید: «قاچاق داروهای خاص و ضد سرطان که گران قیمت هستند، منافع زیادی برای قاچاقچیان دارد، چون قیمت کالای قاچاق پایین تر از قیمت داروهایی است که به صورت رسمی وارد بازار دارویی کشور می شود و قطعا سود بیشتری برای قاچاقچیان دارد.»
با این حال گروهی دیگر از دست‌اندکاران بر این عقیده‌اند که مشکل اتفاقا نه گرانی، که ارزانی آن است، زیرا هم دارو ارزان نگه‌داشته شده و هم یارانه به آن تعلق می‌گیرد. علیرضا مرندی وزیر پیشین بهداشت معتقد است که «واقعی کردن قیمت دارو» می‌تواند موثر باشد و سبب شود که هر دارویی به راحتی دور انداخته نشود. او می‌گوید:«ارزان بودن قیمت دارو باعث می‌شود این داروها به کشورهای مجاور قاچاق شود که اصلا به سود کشور نیست.»
ارزان و در دسترس یا گران و دست‌نیافتنی؟
علی کائیدی، نماینده مردم پلدختر و نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تیرماه گذشته گفته بود که معضل نبود دارو در ایران روز به روز بیشتر می‌شود و مردم برای تهیه آن در زحمت هستند. وی تاکید کرده که مشکل نبود دارو در جامعه ناشی از تحریم و عدم برنامه‌ریزی و آینده‌نگری است و مردم قدرت خرید داروی گران را ندارند.
اما برخی دیگر از مسئولان اخباری که در این زمینه مطرح می‌شوند را درست نمی‌دانند. رسول دیناروند، معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو دور روز پیش (چهارشنبه ۴ تیر) در این باره به مهر گفته بود:«گاهی اوقات به درستی از اصطلاحات افزایش قیمت و یا گران شدن دارو استفاده نمی شود.» به گفته او هیچ دارویی از آخر اسفند ۹۲، تا اوائل تیر ماه سال جاری گران نشده است.