1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

صدام حسين به دار آويخته شد

۱۳۸۵ دی ۹, شنبه

صدام حسين ديكتاتور پيشين عراق بامداد امروز در بغداد به دار آويخته شد. ساعاتى از اعدام وى نگذشته بود كه تلويزيون دولتى اين كشور تصاوير ويديويى لحظات اعدام را پخش كرد. شبكه‌ى العراقيه همچنين مردم عراق را نشان داد كه مرگ ديكتاتور را جشن مى‌گرفتند. ايران از اعدام صدام تقدير كرد. آمريكا امروز را روز مهمى در تاريخ عراق خواند. اما كميسيون اتحاديه‌ى اروپا اعدام صدام را مغاير اصول دمكراسى قلمداد و از آن انتقاد كرد. ديد

https://p.dw.com/p/A4Wm
عکس: AP

�‌بان حقوق بشر روند دادرسى صدام را حاوى كاستى‌هاى جدى و قابل انتقاد خواند. بسيارى از كشورها از جمله آلمان بر مخالفت اصولى خود با اعدام صدام حسين تأكيد كردند.

صدام حسين بامداد امروز شنبه اعدام شد. تلويزيون عراق از ساعت ۱۲ ظهر شروع به پخش سرودى كرد كه پيدا بود، پيش از اين ساخته و اجرا شده است: مجازات ظالمان، امروز روز عراق است.

شبكه‌ى‌ تلويزيونى العراقيه بارها اقدام به پخش همزمان اين سرود و تصاوير فيلم آخرين لحظات زندگى صدام كرد.

درتصاوير اين فيلم پنج مرد با نقاب سياه نشان داده مى‌شود، پنج مأمور اجراى حكم كه صدام را احاطه كرده‌اند. به نظر مى‌رسد كه اين پنج مرد به صدام توضيح مى‌دهند، چه چيز در انتظار اوست. صدام با دستان بسته و چهره‌اى عبوس و گرفته به آنها گوش فرامى‌دهد. سپس دستمالى سياه بدورگردنش بسته مى‌شود. به خواست صدام، سرش با دستمال پوشيده نمى‌شود. بعد از آن او را به اتاق اعدام و به پاى چوبه‌ى دار مى‌آورند و يكى از پنج مأمور، حلقه‌ى طناب دار را بدور گردن صدام مى‌اندازد.

تصاوير بعدى اعدام هنوز به نمايش درنيامده است. به گفته‌ى‌ موفق‌الربيعى مشاور امنيت ملى عراق اعدام صدام از ابتدا تا انتها فيلم‌بردارى و تصويربردارى شده است. با وجود اين هنوز در مورد نمايش همه‌ى صحنه‌ها تصميم نهايى گرفته نشده است.

الربيعى كه شاهد آخرين لحظات زندگى صدام حسين بود مى‌گويد: صدام حسين كه پيش از اين در اسارت نيروهاى چندمليتى بود، به نيروهاى عراقى تحويل داده شد. ما او را بداخل اتاقى آورديم كه در آن يك قاضى،‌‌ يك پزشك، يك ژنرال، معاون وزير دادگسترى، نمايندگان وزارت كشور و همچنين مشاور نخست‌وزير حضور داشتند. دست‌هايش به گونه‌اى بسته شده بود كه بتواند قرآن را با آنها نگه دارد. قاضى احكام صادره توسط نخستين دادگاه و دادگاه استيناف را بار ديگر قرائت كرد.

موفق‌الربيعى تأييد كرد كه حكم اعدام صدام بامداد امروز شنبه به اجرا درآمده است. وى همچنين گفت، قرار بر اين شد تا بارزان التكريتى رييس پيشين سازمان امنيت عراق و عواد البندر رييس سابق دادگاه انقلاب بعد از عيد قربان اعدام شوند. مشاور امنيت ملي عراق در خصوص علت اين تصميم گفت،‌ قرار شد تا امروز تنها به مناسبت اعدام صدام در تاريخ ثبت شود.

از بامداد امروز تلويزيون عراق، مردمى را نشان مى‌دهد كه پايكوبى مى‌كنند و مرگ ديكتاتور را جشن مى‌گيرند. اين در حاليست كه كوفه همزمان با اين پايكوبى‌ها لرزيد و انفجار بمب دست كم ۳۰ قربانى گرفت.

ايران از اعدام صدام حسين استقبال كرد. معاون وزارت امور خارجه‌ى ايران حميدرضا آصفى اعدام صدام را پيروزى مردم عراق خواند و سيد احمد خاتمى عضو هيأت رييسه‌ى مجلس خبرگان گفت: اعدام صدام حداقل مجازاتى بود كه در اين دنيا به آن رسيد.

جرج دبليو بوش رييس‌جمهورى آمريكا اعدام صدام حسين را رويدادى مهم در راستاى تحقق دمكراسى عراق ناميد. اما كميسيون اتحاديه‌ى اروپا از اعدام وى انتقاد كرد و آن را مغاير اصول دمكراسى خواند. دولت آلمان و واتيكان بر مخالفت اصولى خود با اين اقدام تأكيد كردند. با وجود اين معاون وزارت امور خارجه‌ى آلمان تأكيد كرد، در جنايت‌هاى صدام جاى هيچگونه ترديدى نيست. ديده‌بان حقوق بشر روند محاكمه‌ى صدام را سرشار از كاستى‌هاى جدى حقوقى ناميد و آن را مورد انتقاد قرار داد.

* * *

گوشه‌هايى از زندگى صدام حسين

صدام حسين ديكتاتور پيشين عراق، دو ماه پس از صدور حكم اعدامش، بامداد امروز در بغداد به دار مجازات آويخته شد. وى تقريبا ربع قرن بر كشورش فرمانروايى كرد.

صدام حسين در ۲۸ آوريل سال ۱۹۳۷ در خانواده‌ى يك كشاورز سنى در عراق متولد شد. در سن بيست‌سالگى وارد حزب بعث عراق شد. در سال ۱۹۵۹ در سوء‌قصدى عليه عبدالكريم قاسم رهبر عراق دست داشت و پس از حكم غيابى اعدام به خارج از كشور گريخت.

پس از سرنگونى عبدالكريم قاسم در سال ۱۹۶۳، صدام حسين به عراق بازگشت. اما پس از كودتايى ديگر در سال ۱۹۶۴ بازداشت شد. صدام پس از تحمل دو سال زندان موفق به فرار شد.

صدام حسين در سال ۱۹۶۸ در كودتايى ديگر شركت كرد و با موفقيت آن در كنار احمد حسن‌البكر رييس‌جمهورى عراق به يكى از قدرتمندترين مردان اين كشور تبديل شد. وى در سال ۱۹۷۹ رييس دولت، دبيركل حزب حاكم بعث، رييس شوراى انقلابى فرماندهى و سرفرمانده ارتش عراق شد.

در سپتامبر ۱۹۸۰ به دستور صدام حسين جنگ با ايران آغاز شد. در جريان اين جنگ هشت ساله، صدها هزار انسان از هر دو طرف قربانى شدند. ارتش عراق در مارس ۱۹۸۸ شهر كردنشين حلبچه را به دستور صدام حسين بمباران شيميايى كرد. در اين عمليات بيش از ۵۰۰۰ نفر جان خود را از دست دادند. چند ماه پس از آن ميان ايران و عراق آتش‌بس برقرار شد.

در سال ۱۹۹۰ ارتش عراق وارد كويت شد. سازمان ملل دست به تحريم عراق زد. در ژانويه‌ى ۱۹۹۱ دومين جنگ خليج فارس تحت عنوان «عمليات توفان صحرا» براى آزادسازى كويت آغاز شد.

در انتخابات نمايشى عراق در اكتبر ۲۰۰۲ صدام حسين با صد در صد آرا در مقام خود ابقا شد. دولت عراق اعلام كرد كه صد درصد مردم عراق به پاى صندوق‌هاى راى رفته‌‌اند.

در ۱۷ مارس ۲۰۰۳ جرج دبليو بوش رييس جمهورى آمريكا از صدام حسين خواست كه ظرف ۴۸ ساعت به تبعيد در خارج برود. رژيم عراق اين خواست را رد كرد و سه روز پس از آن، هجوم نظامى تحت رهبرى آمريكا به عراق آغاز گرديد.

در ۹ آوريل همان سال رژيم صدام در عراق سرنگون شد. از سرنوشت ديكتاتور در آغاز خبرى در دست نبود. براى دستگيرى صدام ۲۵ ميليون دلار جايزه تعيين شد. رهبر پيشين عراق در تاريخ ۱۳ دسامبر در زادگاه خود تكريت دستگير شد. وى خود را در يك مخفيگاه زيرزمينى پنهان كرده بود.

صدام حسين به جرم قتل‌عام شيعيان و مردم حلبچه به جرم جنايت عليه بشريت در مقابل دادگاه قرار گرفت. در ۵ نوامبر سال ۲۰۰۶ دادگاه او را مجرم شناخت و به اعدام محكوم كرد. اين حكم در تاريخ ۲۶ دسامبر مورد تاييد دادگاه تجديدنظر قرار گرفت. در تاريخ ۳۰ دسامبر ۲۰۰۶ حكم اعدام صدام حسين به اجرا درآمد.