1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

صادق لاریجانی: سیاست ما پذیرفتن گزارشگر ویژه نیست

۱۳۹۰ تیر ۲, پنجشنبه

از نپذیرفتن گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران و راه ندادن او تا نداشتن ترس از وی و حتی دعوت دولت ایران از او، طیف متفاوت و گاه متناقض اظهارات مقامات ایرانی در باره تعیین گزارشگر از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل است.

https://p.dw.com/p/11i5h
عکس: ISNA

صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، شامگاه چهارشنبه (اول تیرماه) در گفت‌وگویی تلویزیونی در پاسخ به سوالی مبنی بر تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران گفت: «آن‌ها آمدند قطعنامه‌ای را در شورای حقوق بشر عليه ما صادر كردند و خواستار اين شدند كه گزارشگر ويژه‌ای به ايران بيايد، در حالی كه ما از قبل خودمان تقاضا كرده‌ايم كه گزارشگر موضوعی به ايران بيايد و خانم پيلای را دعوت كرده بوديم كه به ايران بيايد و ان‌شاء‌الله می‌آيد.»

وی در ادامه مدعی شد: «حقوق بشر به يك ابزار سياسی عليه هر كسی كه نمی‌پسندند، تبديل شده است».

لایجانی همچنین اظهار داشت: «بستر لیبرالی حقوق بشر، فرهنگ خود را به تمام دنيا تحميل کرده است». وی اضافه کرد: «ما هم در كشور خود حد و حدودی داريم كه اينها را نقض حقوق بشر می‌دانند. گاهی مثلا شنيده شده كه اعدام‌های ما را ضد حقوق بشر می‌دانند. ما قاچاقچی مواد مخدر را وقتی از حدی بالاتر بروند، اعدام می‌كنيم، چون اينها را سوداگران مرگ می‌دانيم».

این سخنان ریاست قوه قضائیه جمهوری اسلامی در حالی بیان می‌شود که تنها در دوسال اخیر پس از انتخابات حداقل ۹ نفر به جرم سیاسی و عقیدتی نیز در ایران اعدام شده‌اند.

صادق لاریجانی سپس به ذکر آنچه "نقض حقوق بشر در دیگر کشورها" نامید پرداخت و اين موضوع را نشانگر "سياست دوگانه‌ی غربی‌‌ها" دانست. وی برای مثال به کشور بحرین اشاره کرد و گفت: «آيا در همين بحرين اجازه رای می‌دهند؟ شنيدم در اوايل انقلاب مسلمانان، حكام بحرين در آنجا پيغام داده بودند ما حاضريم شيعيان از هر ۵۰ نفر يك رای داشته باشند، آيا اين حقوق بشر است؟»

«ترسی از گزارشگر ویژه نداریم»

پیشتر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز در اظهاراتی مشابه درباره تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران گفته بود: «وقتی ما خودمان ابتدا به ساكن از شورای حقوق بشر درخواست كرده بوديم كه گزارشگر موضوعی بفرستند، ديگر چه ضرورتی داشت كه آن‌ها بيايند و قطعنامه صادر كنند و گزارشگر ويژه بفرستند. اين‌ها نشان می‌دهد كه آن‌ها می‌‌خواستند يك اقدام پيشگيرانه انجام بدهند كه مبادا بحث حقوق بشر به صورت صحيح در ايران مديريت شود».

علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران از نقض حقوق مسلمانان در کشورهای غربی انتقاد کرده است
علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران از نقض حقوق مسلمانان در کشورهای غربی انتقاد کرده استعکس: IRNA

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، وی که در حاشیه جلسه هیأت دولت در روز چهارشنبه (اول تیرماه) سخنرانی می‌کرد،‌خاطرنشان ساخت: «‌ايران اگر الزاماتی دارد در چارچوب قوانين بين‌المللی الزاماتش را انجام می‌دهد و اظهار نيز می‌كند و گزارشگر موضوعی نيز دعوت كرده و ما ترس و نگرانی نداريم».

صالحی نیز همانند لاریجانی بر این موضوع تاكيد کرد كه حقوق بشر تبديل "به يك ابزار" شده است. وی به عنوان مثال به وضعيت اقليت‌های مسلمان در برخی كشورهای اروپايی و محدوديت‌هايی كه در مورد پوشش برای آن‌ها اعمال می‌شود اشاره كرد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در حالی از عدم آزادی پوشش اقلیت‌های دینی در کشورهای غربی انتقاد می‌کند که طبق قوانین ایران، تمامی زنان در ایران بدون در نظر گرفتن دین و مذهب ملزم به استفاده از پوشش اسلامی هستند.

از سوی دیگر، یکی از موارد مورد مناقشه در موضوع حقوق بشر، وضعیت اقلیت‌های دینی و مذهبی در ایران است. برای مثال پیروان آیین بهایی از حق تحصیل در دانشگاه‌های ایران محرومند. در حال حاضر نیز هفت تن از رهبران جامعه بهاییان ایران به مدت سه سال است که در زندان به سر می‌برند. همچنین طبق قوانین ایران، مسلمانانی که دین خود را تغییر دهند، به اعدام محکوم می‌شوند. در حال حاضر حداقل دو نوکیش مسیحی به نام‌های بهروز خانجانی و یوسف ندرخانی محکوم به اعدام شده و منتظر اجرای حکم خود هستند.

«گزارشگر ویژه حقوق بشر را به آمریکا بفرستید!»

معاون فرهنگی ستاد كل نيروهای مسلح در اعتراض به تعيين گزارشگر حقوق بشر برای ايران اظهار داشت: «در ايران هيچ‌كس منتظر به اصطلاح نماينده حقوق بشر سازمان ملل نيست و بهتر است مقصد سفر خود را به سمت واشنگتن يا لانه زنبور تغيير جهت بدهد.»

مسعود جزایری که با خبرگزاری فارس سخن می‌گفت، به وضعیت وخیم حقوق بشر در آمریکا اشاره کرد و ادامه داد: «مدتی قبل بيش از ۲۵۰ تن از كارشناسان برجسته حقوقی آمريكا نامه‌ای اعتراض‌آميز عليه گسترش شكنجه در زندان‌های نظامی آمريكا منتشر كردند، اين كارشناسان آشكار شدن اقدامات غيرانسانی توسط سربازان آمريكايی در زندان‌های نظامی را به‏خلاف اصول انسانيت ارزيابی كرده و از دولت آمريكا خواستار پیگيری عاجل برای متوقف كردن اين روند شدند».

جزايری در پايان از دستگاه ديپلماسی ایران و قوه قضائيه خواست تا به اين‌گونه اقداماتی كه به گفته‌ی وی "توسط لابی صهيونيستی و مخالفان آرم‌دار جمهوری اسلامی" صورت می‌‌گيرد، پاسخ قاطع بدهند.

سخنان معاون فرهنگی نیروهای مسلح ایران در حالی بیان می‌شود که تا کنون چندین نامه افشاگرانه درباره وضعیت وخیم زندان‌های ایران از سوی زندانیان منتشر شده است. در یکی از این نامه‌ها که مهدی محمودیان روزنامه‌نگار زندانی آن را نوشته بود، عنوان شده بود که ارتباط جنسی بین زندانیان به صورت رسمی وجود دارد و حتی زندانیانی برای این منظور "اجاره" داده می‌شوند.

همچنین تا کنون چندین زندانی در زندان‌های ایران بر اثر ضرب و شتم جان خود را از دست داده‌اند. زهرا کاظمی خبرنگار ایرانی کانادایی و زهرا بنی‌یعقوب پزشک، از جمله این کشته‌شدگان هستند.

«گزارشگر ویژه به عنوان توریست به ایران بیاید»

رييس كميته حقوق بشر مجلس ایران نیز چندی پیش در اظهارات مشابهی تعيين گزارشگر ويژه حقوق بشر برای ايران را پذیرفتنی ندانسته و اين اقدام شورای حقوق بشر سازمان ملل را به منظور زير سوال بردن ايران عنوان کرده بود.

زهره الهيان در گفت‌وگو با خبرگزای جمهوری اسلامی در ۲۹ خرداد، با بيان اين كه "پشت سر قطعنامه‌های حقوق بشری غرب عليه ايران هميشه مسايل سياسی نهفته است"، ادامه داد: «تعاملات خوبی ميان شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد با ايران وجود داشته و گزارشات خوبی هم به آنها داده شده است، اما اين اقدام آنها نهفته به اغراض سياسی است، از اين رو ايران گزارشگر ويژه حقوق بشر را نخواهد پذيرفت».

نماينده تهران همچنین اضافه کرد: «از شخص گزارشگر ويژه حقوق بشر سازمان ملل به عنوان گردشگر برای بازديد از اماكن فرهنگی ايران و ديدار با مردم دعوت می‌كنيم، اما وی را به عنوان گزارشگر ويژه حقوق بشر نمی‌پذيريم».

بیش از یک هفته از تعیین گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل می‌گذرد، اما هنوز پاسخ روشنی از سوی ایران به این مسئله داده نشده و اظهارات مقامات ایرانی در این باره متفاوت و گاه متناقض است.

کارشناسان حقوق بین‌الملل معتقدند، در صورتی که ایران اجازه ورود به گزارشگر ویژه را ندهد، این مسئله تاثیر منفی زیادی بر چهره بین‌المللی جمهوری اسلامی خواهد گذاشت.

SH/BB