خاموشی همایون خرم، خالق ترانههای جاودان
۱۳۹۱ دی ۲۹, جمعه
همایون خرم متولد سال ۱۳۰۹ خورشیدی در بوشهر بود. وی را یکی از آخرین بازماندگان مکتب ابوالحسن صبا می‌دانند که بدون واسطه نزد او مشق موسیقی کرده بود و تا چندی پیش به آهنگسازی و اجرای زنده موسیقی می‌پرداخت.
همایون خرم به تشویق مادرش به موسیقی روی آورد. او در گفت‌وگویی با رسانه‌های ایران انتخاب نام "همایون" از سوی خانواده‌اش را که نام یکی از دستگاه‌های موسیقی ایرانی است به دلیل علاقه ویژه‌ی آن‌ها به این هنر دانسته بود. همایون خرم نخستین قطعه موسیقی در رادیو را نیز در دستگاه همایون نواخت تا بدین ترتیب از تشویق‌های مادر قدردانی کند.
جوان‌ترین نوازنده سولیست در رادیو
همایون خرم پس از حضور در دوره‌های آموزشی ابوالحسن صبا، در سن ۱۴ سالگی به عنوان جوان‌ترین نوازنده سولیست ویولن در دهه ۱۳۳۰خورشیدی در رادیو حاضر شد و به اجرای موسیقی پرداخت.
بشنوید: مصاحبه با سامان احتشامی در باره کارنامه و جنبه‌های هنری آثار همایون خرم
سامان احتشامی، نوازنده پیانو که در آخرین اجرای استاد خرم در سال جاری در تهران وی را همراهی کرده است، در گفت‌وگو با دویچه وله درباره جایگاه این آهنگساز برجسته گفت: «در زمانی که فرهنگ نوازندگی در ایران به وجود نیامده بود، سه تا چهار سال پس از تاسیس رادیو، استاد خرم به عنوان تکنواز ساز ویولن با رادیو همکاری داشت، آن هم در سن ۱۴ سالگی.»
با این که این نوازنده برجسته ویولن از کودکی به موسیقی مشغول بود، رشته مهندسی برق را برای تحصیل در دانشگاه برگزید. تحصیل در رشته‌ای فنی اما باعث نشد که خرم از موسیقی فاصله بگیرد.
همایون خرم با برنامه‌های رادیویی ویژه موسیقی در پیش از انقلاب همچون گل‌ها، گل‌های رنگارنگ و گل‌های تازه به عنوان آهنگساز و نوازنده همکاری داشت.
آفرینش ترانههای ماندگار موسیقی ایران
همایون خرم همچنین خالق برخی از ماندگارترین ترانه‌ها و تصنیف‌های ایرانی است: "موج آتش" (اشک من هویدا شد) با صدای مرضیه، "رسوای زمانه منم" با صدای الهه، "غوغای ستارگان" با صدای پروین و "تو ای پری کجایی" با صدای قوامی از جمله آثار جاودان وی در زمینه آهنگسازی است.
بشنوید: مصاحبه با محمود خوشنام در باره کارنامه و جنبه‌های هنری آثار همایون خرم
سامان احتشامی که در ضبط موسیقی و آثار همایون خرم با وی همکاری داشته است در ارتباط با دلیل ماندگاری ترانههای این نوازنده سرشناس ویولن به دویچه وله فارسی گفت: «همایون خرم ابتدا آهنگ را می‌ساخت و سپس ترانه‌سرا بر روی آن شعر می‌گفت. بخشی از ماندگاری ترانههای ایشان در زیبایی ملودی آهنگ‌هاست و بخشی دیگر به این دلیل است که کلام بعدا به ملودی اضافه شده است.»
از همایون خرم تالیفاتی نیز به جای مانده است. "ردیف اول چپ کوک" که مجموعه‌ای از آوازها، چهارمضراب‌ها و قطعات اوست و "غوغای ستارگان" شامل خاطرات هنری خرم از جمله تالیفات وی به شمار می‌آیند.
همایون خرم علاوه بر تربیت شاگردان موسیقی در شورای عالی خانه موسیقی نیز عضویت داشت و از سوی شورای ارزشیابی هنرمندان موفق به کسب درجه یک هنری شده بود. وی همچنین رهبری ارکستر سازهای ملی و تدریس در دانشکده موسیقی ملی را نیز در کارنامه هنری خود به ثبت رسانده است.
رضا خرم، پسر همایون خرم، اعلام کرده است که مراسم تشییع جنازه پدرش روز یکشنبه اول بهمن از مقابل تالار وحدت انجام می‌گیرد. قرار است همایون خرم در قطعه هنرمندان بهشت‌زهرا به خاک سپرده شود.