"تدوین توافق جامع هسته‌ای با کندی شروع شده است"
۱۳۹۳ خرداد ۲۸, چهارشنبه
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در شامگاه چهارشنبه (۱۸ ژوئن/۲۸ خرداد) به خبرنگاران در وین گفت که نگارش متن توافق جامع هسته‌ای "از امروز با مقداری کندی شروع شده است".
به گزارش ایسنا، رئیس تیم مذاکراتی ایران افزود: «این به معنای آن نیست که روی مفاهیم به تفاهم رسیده‌ایم و هنوز اختلافات بسیار اساسی است.»
ظریف در پاسخ به پرسش ایسنا که عنوان توافق چیست، گفت: «آن‌چه بر روی آن تاکنون توافق کرده‌ایم اسم آن است که "برنامه اقدام مشترک جامع" است. وی افزود "هنوز روی مقدمه چیزی را شروع نکرده‌ایم".
عباس عراقچی میانه‌ی فروردین‌ماه ابراز امیدواری کرده بود نوشتن پیش‌نویس توافق‌نامه نهایی هسته‌ای میان ایران و کشورهای ۱+۵ اوایل اردیبهشت ماه آغاز شود.
با آغاز دور پنجم مذاکرات در وین، معاون وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایران اعلام کرد که احتمالا روز چهارشنبه (۲۸ خرداد/ ۱۸ ژوئن) نگارش پیش‌نویس توافق‌نامه جامع آغاز می‌شود.
اختلاف‌ها همچنان باقی است
عراقچی شامگاه سه‌شنبه با بیان اینکه مذاکرات با جدیت ادامه دارد، در عین حال اعتراف کرد که ایران و کشورهای ۱+۵ تا رسیدن به توافق مورد نظر همه طرف‌ها فاصله دارند.
به گزارش خبرگزاری مهر معاون وزیر خارجه ایران گفت: «امیدواریم در پایان این دور از مذاکرات به متن اولیه توافق برسیم اگرچه این متن حاوی ده‌ها و صدها جمله و مورد اختلافی باشد.»
عراقچی به موارد اختلافی اشاره می‌کند که در تمام طول مذاکرات، از جمله در "وین ۴" بدون دست‌یافتن به نتیجه‌ی مشخصی بر سر آنها بحث شده است.
مذاکره‌کننده ارشد ایران گفت: «موضوع اول اصل غنی‌سازی است اما اینکه در چه سطح و اندازه‌ای و با چه محدودیت‌ها و درصدی باشد موضوع مذاکره است که درمورد آن توافق حاصل نشده است.»
او می‌افزاید طرفین در مورد نیروگاه اراک و تاسیسات زیرزمینی فردو نیز هنوز به چارچوب کاملا مورد توافق نرسیده و درباره آنها همچنان اختلاف نظر وجود دارد.
یکی دیگر از مسائل کلیدی مورد اختلاف، چگونگی و جدول زمانی تعلیق و لغو تحریم‌هاست. مطابق توافق‌نامه موقت ژنو، توافق نهایی باید تا بیستم ژوئیه امضاء شود، اما این مهلت می‌تواند شش ماه دیگر تمدید شود.
بیشتر بخوانید: احتمال درخواست ایران برای تمدید مهلت مذاکرات
امکان تمدید مهلت مذاکرات
محمد جواد ظریف روز دوشنبه (۲۶ خرداد) پس از نهار کاری با کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با او و ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا دیدار و مذاکره کرد.
عراقچی ملحق شدن برنز به مذاکرات هسته‌ای را از نشانه‌هایی توصیف کرد که به گفته‌ی او جدیت طرف آمریکایی برای حصول توافق نهایی در مهلت تعیین شده را نشان می‌دهد.
گفته می‌شود برنز از تاثیرگذارترین مقام‌های آمریکایی در مذاکرات پنهانی با ایران در بیش از دو سال گذشته بوده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، حسن موسویان عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران معتقد است، حتی اگر مذاکرات پس از یکسال به نتیجه نرسد دو طرف می‌توانند به تعهدات جاری خود پایبند باشند و وضعیت فعلی را حفظ کنند.
رئیس جمهور، حسن روحانی ۲۴ خرداد ابراز اطمینان کرده بود چنانچه در مهلت مقرر شش ماهه توافق نهایی حاصل نشود وضعیت تحریم‌ها به حالت قبل از توافق ژنو باز نخواهد گشت.
موسویان در تائید این حرف می‌گوید، اگر مذاکرات در شش ماهه اول به نتیجه نرسد دو طرف می‌توانند شش ماه دیگر تمدید کنند که در این صورت تحریم‌ها به وضع سابق باز نخواهد گشت.
احتمال همکاری ایران و آمریکا در رابطه با عراق
هم‌زمان با دور پنجم مذاکرات هسته‌ای در وین زمزمه‌هایی نیز درباره افزایش احتمال همکاری ایران و آمریکا در نبرد علیه اسلام‌گرایان افراطی "داعش" در عراق به گوش می‌رسد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس جمهور در جمع خبرنگاران در اسلو، پایتخت نروژ درباره این همکاری، مذاکرات هسته‌ای را آزمونی برای اعتمادسازی خوانده و تاکید کرده که اگر مذاکرات به نتیجه نهایی برسد می‌تواند زمینه گفتگو درباره مسائل دیگر نیز فراهم شود.
در همین حال رسانه‌های غربی درباره احتمال همکاری ایران و آمریکا در عراق، پیامد آن در اوضاع منطقه و تاثیری که بر روند مذاکرات هسته‌ای می‌تواند داشته باشد گمانه‌زنی‌های مختلفی کرده‌اند.
آمریکا با توجه به نفوذ ایران بر دولت عراق و گروه‌های شیعه در این کشور، تمایل خود به همکاری با تهران را آشکار کرده است. ظاهرا در جریان حضور برنز در وین در باره عراق نیز صحبت شده است. مقام‌های ایرانی تلویحا این موضوع را تائید کرده اما از اشاره به محتوای گفتگوها خودداری می‌کنند.
به‌رغم خوش‌بینی‌ها، سخنان عراقچی پس از پایان روز نخست مذاکرات رسمی در وین نشان می‌دهد که در این دور از گفتگوها، طرفین حداکثر در مورد تدوین "موارد اختلاف" برای مذاکره در دورهای آینده توافق کنند.
معاون وزیر خارجه شامگاه سه‌شنبه گفت: «فکر می‌کنیم از فردا بتوان نگارش متن را تا حدی که مقدور باشد آغاز کرد. البته نه لزوما در موضوعات محتوایی مورد اختلاف بلکه نگارش را حداقل درباره چارچوب کلی و مقدمات و عنوان شروع کنیم و امیدواریم تا آخر این دور از مذاکرات در این خصوص به یک توافقی برسیم تا در دورهای آینده در موارد اختلافی مذاکره کنیم.»