1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بنی‌صدر: ناتوانی خامنه‌ای از حذف اصلاح‌طلبان و هاشمی

حسین کرمانی۱۳۹۱ دی ۱۵, جمعه

ابوالحسن بنی‌صدر در گفت‌وگو با دویچه وله شعارهای احمدی‌نژاد درباره افزایش یارانه‌ها را هم‌چون شعار مجانی کردن آب و برق توسط آیت‌الله خمینی "عامه‌فریب" می‌داند. او می‌گوید رژیم ایران در آستانه انتخابات "فلج" شده است.

https://p.dw.com/p/17ENi

در حالی که مجلس شورای اسلامی مصوبه جدید هیات دولت مبنی بر  استخدام هزاران نفر در دولت را مغایر با قانون تشخیص داده، روزنامه ایران در گزارشی با عنوان "مانع‌تراشی در راه بزرگترین طرح استخدامی دولت"، مخالفت با این مصوبه را  "بهانه جدیدی برای تخریب قوه مجریه" تعبیر کرده است.

بر اساس مصوبه هیات دولت، علاوه بر استخدام ۱۵۰۰ نفر در نهاد ریاست‌جمهوری، به هر استاندار "اختیار تام" داده شده تا پیش از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آینده در استان خود ۴ هزار نفر را استخدام کند. برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اظهارات محمود احمدی‌نژاد درباره ۵ برابر کردن یارانه‌های نقدی  و واگذاری سهام عدالت و استخدام هزاران نفر در دولت را از جمله برنامه‌های وی  برای انتخابات ریاست‌جمهوری آینده عنوان می‌کنند.

بشنوید: گفت‌وگو با ابوالحسن بنی‌صدر نخستین رئیس‌جمهور ایران

ابوالحسن بنی‌صدر، نخستین رئیس‌جمهور ایران در گفت‌وگو با دویچه وله شعارهای احمدی‌نژاد را همچون وعده مجانی کردن آب و برق توسط آیت‌الله خمینی "عامه‌فریب" عنوان می‌کند و می‌گوید شواهد نشان می‌دهد رژیم ایران در آستانه انتخابات "فلج" شده است.

ابوالحسن بنی‌صدر همچنین دعوت اخیر برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از هاشمی رفسنجانی برای کاندید شدن در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده را "جبهه‌سازی" می‌خواند و می‌گوید: «بر خلاف ظاهر امر، آقای خامنه‌ای از حذف اصلاح‌طلبان و آقای هاشمی رفسنجانی ناتوان شده است.»

دویچه‌ وله: مصوبه‌ هیات دولت محمود احمدی‌نژاد برای استخدام ۱۲۰ هزار نفر در استاندار‌ی‌ها، ۱۲هزار نفر در سازمان امور مالیاتی، ۱۵۰۰ نفر در معاونت اجرایی رییس جمهور، در فاصله‌ی چند ماه تا انتخابات ریاست جمهوری در ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟ این افراد چه نقشی  در انتخابات می‌توانند بازی کنند؟

ابوالحسن بنی‌صدر: ابتدا بگویم که باد کردن دیوان‌سالاری در ایران، روشی بوده که دولت‌ها با استفاده از درآمد نفت برای کاستن از فشار بیکاری، به کار می‌برده‌اند. در همان حال که این استخدام‌ها را انجام می‌دادند، نیروی کار را به ضد خودش تبدیل می‌کردند و در دستگاه عظیم دیوان‌سالاری بیکار و عاطل و باطل می‌کردند.

آقای احمدی‌نژاد هم از لحاظ استخدام، همین کار را می‌کند، اما از لحاظ نقشی که می‌تواند در انتخابات بازی کند، آقای احمدی‌نژاد می‌خواهد بیلان کار هشت ساله‌اش را تا جایی که ممکن است، برای مردم ایران خوش‌نما کند و هدف‌اش این است که با قیافه‌ محبوبی دورانش را تمام کند و اگر توانست از دسته‌ خودش کسی را نامزد کند، آن نامزد هم بتواند زمینه‌ مساعدی داشته باشد و اگر این نشد، برای بعد از دوره‌ خودش حفاظی داشته باشد.

برخوردهایی که الان در قوه‌ اجرایی صورت می‌گیرد، از جمله تغییر دو وزیر یا برخوردهایی که با مجلس و در مجلس دارد، برخوردهایی که با آقای خامنه‌ای، با آقای هاشمی دارد، مجموعه‌ی برخوردهایی است که در حال حاضر جلوی چشم مردم انجام می‌گیرد و همه گویای آن است که این رژیم گرفتار و فلج است. هر دسته‌ای کوشش می‌کند از این موقعیت برای تحکیم موقعیت خودش در رژیم استفاده کند.

سیاست‌مداران حامی آقای خامنه‌ای و رسانه‌های نزدیک به وی، همین‌طور برخی نمایندگان مجلس برنامه‌های احمدی‌نژاد، مثلاً برای چند برابر کردن یارانه‌ی نقدی در آستانه‌ انتخابات، واگذاری سهام عدالت و استخدام هزاران نفر در دولت را برنامه‌های انتخاباتی دولت عنوان می‌کنند. آیا چنین طرح‌هایی به سود کاندیدای نزدیک به آقای احمدی‌نژاد در انتخابات پیش رو خواهد بود؟

اگر نتیجه بگیرد، یعنی افرادی را استخدام کند، می‌تواند از آن‌ها به عنوان مبلغان نامزد خودش استفاده کند. اگر هم این برنامه پذیرفته نشود و انجام نگیرد، تقصیر را به گردن مجلس می‌اندازد و می‌گوید تقصیر مجلس بود، وگرنه من داشتم برای جوانان کار پیدا می‌کردم. محمود احمدی‌نژاد حالا مدعی است که باید یارانه‌ها را هم سه برابر کرد، با این‌که برای همین مقدار کنونی هم پول ندارند.

این‌ها زبان عامه‌فریب است و خاص ایشان نیست. آقای خمینی هم وقتی به ایران آمد، گفت که آب و برق را مجانی می‌کند، اما دیدیم که چه شد. اگر جامعه، آن جامعه‌ای باشد که ما می‌شناسیم، این‌گونه برخوردها اثر منفی دارد. به لحاظ این‌که آن جامعه روشن می‌فهمد که دارند ثروت‌اش را به باد می‌دهند. عین این است که ثروت بچه‌ای را از او بگیرند، بعد یک آب‌نبات به دستش بدهند. همین رویه را دارند با ملت بازی می‌کنند. این تحقیر مردم ایران است و گمان من این نیست که مردم ایران این تحقیرها را تحمل می‌کنند.

بر اساس مصوبه هیات دولت در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری هر استاندار می‌تواند تا ۴ هزار نفر را در استان خود استخدام کند
بر اساس مصوبه هیات دولت در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری هر استاندار می‌تواند تا ۴ هزار نفر را در استان خود استخدام کندعکس: Ilna

در حالی که اصلاح‌طلبان عملا از گردونه‌ قدرت حذف شده‌اند و اختلاف احمدی‌نژاد و اطرافیان او با راس حکومت آشکار شده، پیش‌بینی شما از انتخابات ریاست جمهوری آینده چیست؟ آیا در این انتخابات فقط چهره‌های نزدیک به آقای خامنه‌ای امکان حضور پیدا خواهند کرد یا نظام برای گرم نگه داشتن فضای انتخاباتی، مجبور خواهد شد به افرادی با تابلوی اصلاح‌طلب، حامی احمدی‌نژاد و... اجازه‌ی حضور در انتخابات را بدهد؟

از این مواضعی که گرفته می‌شود مثلا آقایان کروبی و موسوی اهل فتنه نیستند و از استمالت‌هایی که از آقای هاشمی رفسنجانی می‌شود دو تعبیر در داخل ایران شده است:

یک تعبیر می‌گوید به لحاظ این‌که رابطه با دنیای خارج بد است، انزوا است، تحریم‌ها هم شدید است و ممکن است تا آن وقت این مذاکرات به نتیجه نرسد و در داخل جبهه‌ داخلی هم بد خواهد شد، این یک تغییر تاکتیکی است که آقای خامنه‌ای می‌خواهد برای انتخابات ریاست جمهوری به کار ببرد.

تعبیر دیگر این است که اولا تغییر تاکتیک بدون تغییر استراتژیک ممکن نیست، به همین دلیل تغییر تاکتیکی دروغ است، چون شدنی نیست؛ این یک صورت‌سازی است که تازه شدت سرکوب‌ها و خفقان را نمی‌پوشاند. چون در همان حال که این نمایشات داده می‌شود، مجلس قانون انتخابات را تصویب کرد که با آن قانون، عملا نامزد شدن کسانی که باب طبع آقای خامنه‌ای نیستند، کار مشکلی شده است. بنابراین یک صورت‌سازی است.

بعضی‌ها حتی از این هم فراتر، خوش‌بینند و می‌گویند این یک تغییر استراتژیک هم هست. به لحاظ این‌که رژیم  خود را ناگزیر می‌بیند با توجه به وضعیت داخلی و خارجی، فضایی را باز کند. البته بین گردانندگان سپاه و خود بیت آقای خامنه‌ای (آن‌طور که به من گفته‌اند)، بسیاری با کم‌ترین گشودن فضا مخالف‌اند. برای این‌که می‌گویند بعد باید فضا را باز و بازتر کرد و در نهایت آن‌قدر باز کرد که دیگر اصل رژیم به خطر بیافتد.

این‌ها برداشت‌های سه‌گانه‌ای است که از آن‌چه در ایران می‌گذرد، مشاهده می‌شود. من فرصت را محترم می‌شمارم برای هشدار دادن به مردم، با توجه به وضعیتی که شما دارید، اگر پای صندوق رای رفتید، باید عواقب آن را هرچه هست، بپذیرید. یعنی به شما تحمیل خواهد شد. به این صورت‌سازی‌ها و صورت‌بازی‌ها خود را قانع نکنید. شما در موقعیتی هستید که می‌توانید خواستار تغییرات اساسی شوید.

بنا بر گزارش‌ها، تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی که با عنوان "صدای ملت" به مجلس شورای اسلامی راه یافته‌اند و علی مطهری یکی از آن‌ها است، در دیدار با آقای هاشمی رفسنجانی، از او برای نامزدی در انتخابات آینده دعوت کرده‌اند که با پاسخ منفی وی روبرو شده‌اند، ولی از آقای هاشمی خواسته‌اند که کاندیدایی را معرفی و از او حمایت کند. نقش آقای هاشمی رفسنجانی را در انتخابات آینده چگونه می‌بینید؟

بنا بر آن‌چه مطلعان در داخل ایران به من می‌گویند، بر خلاف آن‌چه ظاهر امر نشان می‌دهد، آقای خامنه‌ای در حذف اصلاح‌طلبان و همین‌طور در حذف آقای هاشمی رفسنجانی ناتوان شده است. آقای هاشمی رفسنجانی این‌روزها اظهار قدرتی هم  کرده و مقامات رژیم را به بعضی افشاگری‌ها تهدید کرده است که در نتیجه، سبب شده آن‌‌ها هم در رابطه با آن‌چه مربوط به پسر او می‌شده و همین‌طور در خواندن نامه‌اش در مجلس، مقداری کوتاه آمده‌اند.

پس اگر این برداشت درست باشد که آقای خامنه‌ای ناتوان شده و این‌ها حضور دارند، حال وی دو کار می‌تواند انجام بدهد: یکی این‌که به آن‌ها فضا بدهد که آن‌ها وارد عمل شوند. آقای رفسنجانی هم که صریحا گفته است رژیم از بن‌بست خارج نمی‌شود، مگر با انتخابات آزاد. کار دیگری که آقای خامنه‌ای می‌تواند انجام بدهد، این است که کما فی‌ سابق، به رویه‌ای که دارد ادامه بدهد.

این‌که آقای خامنه‌ای کدام یک از این دو راه را برخواهد گزید، بستگی دارد مردم ایران چه‌قدر حقوق خویش را مطالبه کنند. اگر مردم روی حقوق خودشان جدی باشند، همان‌طور که قبلا گفتم، تغییرات اساسی ایجاد خواهد شد. اگر نه، محدود به بازی‌ها در درون رژیم خواهد شد که یک نمونه از این بازی‌ها رفتن پیش آقای رفسنجانی است؛ آن‌هایی که رفته‌اند می‌دانستند که مطابق مصوبه‌ جدید مجلس، آقای رفسنجانی نمی‌تواند نامزد شود. پس اگر به سراغ او رفته‌اند، نوعی جبهه‌سازی و جبهه‌بازی در درون آن رژیم است.