بازرسان آژانس اتمی برای نظارت بر اجرای توافق ژنو به ایران می‌روند
۱۳۹۲ دی ۲۴, سه‌شنبه
سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در روز شنبه (۲۸ دی / ۱۸ ژانویه) وارد ایران خواهند شد.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، گفت که تیمی متشکل از ۵ تا ۶ بازرس برای نظارت بر اجرای دقیق توافق ژنو به ایران سفر خواهند کرد و در روز یک‌شنبه (۲۹ دی/۱۹ ژانویه) از مراکز اتمی ایران، از جمله "سایت غنی‌سازی نطنز، سایت غنی‌سازی فردو و رآکتور اتمی اراک"، بازدید خواهند کرد.
سفر هیئت بازرسان آژانس اتمی پس از توافقات کارشناسی میان ایران و جامعه بین‌المللی صورت می‌گیرد. تیم آژانس اتمی موظف است که بر اجرای مفاد توافقات اتمی از سوی ایران نظارت داشته باشد و گزارش خود را در این زمینه به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه دهد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «ایران تا آخرین لحظات روز ۲۹ دی به غنی‌سازی ۲۰ درصدی ادامه می‌دهد.» وی تصریح کرد که پس از این تاریخ روند غنی‌سازی اورانیوم در ایران متوقف خواهد شد.
توقف غنی‌سازی اورانیوم بیش از ۵ درصد یکی از خواسته‌های اصلی کشورهای غربی برای کاهش تحریم‌ها علیه ایران است. پیشتر مسئولان ارشد جمهوری اسلامی، از جمله علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، تأیید کرده بودند که ایران در حال حاضر "نیازی" به تولید اورانیوم با تغلیظ ۲۰ یا۶۰ درصد ندارد. آنچه در توضیحات مسئولان جمهوری اسلامی به کرات بر آن تاکید می‌شود، توقف "داوطلبانه" غنی‌سازی بیش از ۵ درصد است، در حالی‌که این امر از جمله مفاد محوری توافق‌نامه ژنو به شمار می‌آید.
کمالوندی در این زمینه گفت: «از نخستین ساعت روز ۳۰ دی ماه روند اجرای توافق ژنو با تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصدی در سایت‌های نطنز و فردو آغاز می‌شود و بازرسان این روند را به آژانس اعلام می‌کنند و هم‌زمان کشورهای ۱+۵ نیز تعهدات متقابل خود را در راستای کاهش تحریم‌ها اجرا می‌کنند.»
نظارت بر ساخت سانتریفوژها در ایران
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران ضمن تاکید بر این نکته که "مهمترین اقدام ایران در روز نخست اجرای توافق ژنو، تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصدی است" از پاسخ مستقیم به پرسشی درباره بازدید بازرسان آژانس از کارگاه‌های تولید سانتریفوژها در ایران طفره رفت.
کمالوندی در این باره گفت: «روند اجرای توافق از ۳۰ دی ماه آغاز می شود و نظارت‌های آژانس بر بخش‌هایی از فعالیت‌های هسته ای ایران امری زمان‌بر است و این مساله نیز در چارچوب زمانی خاص خود و در مقاطع مختلف اجرا می‌شود.»
با توجه به عدم تکذیب روشن نظارت بر کارگاه‌های تولید سانتریفوژها، به نظر می‌رسد همانطور که پیشتر در اظهارات برخی دیپلمات‌های اروپایی نیز بیان شده بود، ایران با بازرسی از کارگاه‌های تولید و مونتاژ سانتریفوژ در ایران در "زمان معین" نیز موافقت کرده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی پیرامون نگرانی از زیر پا نهادن تعهدات از سوی آمریکا گفت: «اجرای توافق ژنو و مذاکرات هسته‌ای مسیری است که به نفع همه است و باید به دقت از سوی دو طرف رعایت و اجرا شود.»
تلاش‌های قانونگذاران ایرانی و آمریکایی
کمالوندی درباره تلاش‌های کنگره آمریکا برای تصویب تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی سخنی نگفت، اما درباره خواست نمایندگان مجلس شورای اسلامی مبنی بر ادامه غنی‌سازی ۶۰ درصدی چنین تصریح کرد: «آنچه مربوط به نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌شود در حیطه مسئولیت نمایندگان است. آنها نگرانی‌هایی دارند که قابل احترام است و اگر در این باره تصمیمی اتخاذ شود از سوی دولت مورد احترام و اجرا قرار خواهد گرفت.»
باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، در آخرین سخنرانی خود در روز دوشنبه (۱۳ ژانویه/۲۳ دی) پیرامون تلاش‌های قانونگذاران آمریکایی برای تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران بار دیگر تاکید کرد که "اکنون زمان دیپلماسی" است. وی ضمن هشدار به کنگره آمریکا افزود که مذاکرات ژنو فرصتی بی‌سابقه برای حل دیپلماتیک اختلافات اتمی با ایران است. اوباما در پایان تاکید کرد که در صورت شکست مذاکرات اتمی، فشار تحریم‌ها بر ایران افزایش خواهد یافت.