ادامه انتقادها از دخالت نهادهای غیرمسئول در عرصه موسیقی
۱۳۹۳ بهمن ۶, دوشنبه
علاوه بر انتقادهای مطرح شده از سوی مدیرعامل خانه موسیقی، سایت تابناک نیز پس از منتشر شدن مصاحبه سالار عقیلی در دویچه‌وله دست بر روی نکته دیگری در این رابطه گذاشته است.
سالار عقیلی، خواننده موسیقی سنتی ایران (۲۹ دی / ۱۹ ژانویه) به دنبال حذف همسرش که در اجرای کنسرت شهر مشهد او را همراهی می‌کرد، در مصاحبه‌ای با دویچه‌وله اعلام کرده بود: «چندی پیش نامهای از سوی اداره اماکن منتشر شد که در آن ۳۰ تن از خواننده‌های موسیقی سنتی و پاپ، از جمله خود من ممنوع‌الکار اعلام شده بودند، اما وزارت ارشاد به آن اعتراض کرد و مسئله حل شد. در مورد زنان هنرمندان اما این روند گویا همچنان ادامه دارد و باعث تاسف است.»
هر نهادی به خود اجازه دخالت می‌دهد
سایت تابناک پس از منتشر شدن این مصاحبه با دست گذاشتن بر همین نکته، آورده است: «گفته‌های اخیر سالار عقیلی با یکی از رسانه‌های خارجی درباره لیست سیاه خوانندگان و نوازندگان سنتی و پاپ ایران، این پرسش را پیش آورد که عامل چنین نامه‌نگاری چه بوده و چگونه در سکوت جمعی از خوانندگان مطرح موسیقی ممنوع‌الکار شده بودند؟»
تابناک با اعلام اینکه نامهای که سالار عقیلی علنی کرد، تا پیش از این رسانه‌ای نشده بود، می‌نویسد: «ماجرا فرا‌تر از لغو ۲۰ کنسرت است. گاهی دخالت‌ها در حوزه موسیقی به نقطه‌های بازگشت ناپذیر می‌رسد.»
سایت تابناک با انتقاد از اینکه در حال حاضر هر نهادی به خود اجازه می‌دهد با نامه‌نگاری، گروهی وسیع از خوانندگان و نوازندگان شناخته شده از ممنوعیت باز دارد، می‌نویسد: «به خاطر فقدان قوانین شفاف و چندمتولی‌گری در حوزه فرهنگ، هر نهادی خود را صاحب اختیار می‌داند.»
موضوع ممنوع شدن کار ۳۰ خواننده موسیقی سنتی و پاپ ایران اگر چه لغو شد، اما سایت تابناک درباره علت پدید آمدن چنین نامهای می‌نویسد: «در لیستی که یکی از نهاد‌ها به وزارت فرهنگ و ارشاد ارسال کرده بود، این طور استدلال شده که صدای این ۳۰ خواننده از شبکه‌های ماهواره‌ای پخش شده است و به همین خاطر باید ممنوع‌الکار شوند.»
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از منتشر شدن این نامه با اعلام اینکه پخش آهنگ‌های خوانندگان در شبکه‌های ماهواره‌ای لزوما به معنای رضایت و همکاری این افراد با این شبکه‌ها نیست، مقابل این حرکت ایستاد و منع کار این خوانندگان منتفی شد.
وظیفه مسئولان فرهنگی چیست؟
وضعیت نابه‌سامان موسیقی در کشور گلایه‌های حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی را نیز به دنبال داشت.
حمیدرضا نوربخش در نشست ماهانه اعضای خانه موسیقی اعلام کرد: «لازم می‌دانم چند نکته را به اهالی خانه موسیقی و به مسئولین بگویم. با وجود ارادتی که به دولت محترم، ریاست جمهور و وزیر فرهنگ و ارشاد دارم، متاسفانه باید بگویم به وعده‌هایشان در حوزه موسیقی عمل نشده است.»
مدیرعامل خانه موسیقی با انتقاد از اینکه دامنه لغو کنسرت‌ها از شهرستان‌ها به پایتخت هم کشیده شده، گفته است: «هر روز باید خبر ناگواری بشنویم از اینکه کنسرتی دچار مشکل و برنامه‌ای لغو شده است. مردمی که بلیت خریده‌اند تا دقیقه نود تکلیف‌شان مشخص نیست. نهاد‌هایی که مسأله موسیقی از نظر قانونی هیچ ربطی به آن‌ها ندارد، دخالت می‌کنند. ما می‌خواهیم بدانیم وظیفه مسئولان فرهنگی چیست؟»
حذف زنان از عرصه موسیقی دلهره آور است
نوربخش در نشست ماهانه اعضای خانه موسیقی به مسائلی که اخیرا برای بانوان نوازنده پیش آمده هم اشاره کرد و گفت: «تا امروز چالش با صدای بانوان بود که می‌گفتند خانم‌ها حق ندارند بخوانند. الان می‌گویند خانم‌ها حق ندارند ساز بزنند. نیمی از جمعیت جامعه هنرمندان، زنان با صلاحیتی هستند که در برخی از رشته‌ها جایگزین آن‌ها را نداریم. چطور می‌توانیم این بخش مهم و عظیم موسیقی را حذف کنیم؟ با چه دیدگاهی این ضوابط اعمال می‌شود و این نظرات داده می‌شود؟ ما مستقیما دستگاه فرهنگی کشور را مسئول می‌دانیم.»
مدیرعامل خانه موسیقی با اعلام اینکه حذف این چنینی زنان هنرمند برای اهالی موسیقی دلهره آور است، اعلام کرد: «ما انسان‌های قانونمندی هستیم. تمام ضوابط را قبول داریم و به قانون مملکت احترام می‌گذاریم، ولی فرا‌تر از قانون را قبول نداریم.»
وضعیت بد موسیقی در ایران
روند حذف نوازندگان یا همسرایان زن در برنامه‌های موسیقی از حدود یک ماه پیش در شهرهای مختلف ایران آغاز شده است. در کنسرت سالار عقیلی در مشهد، همسر وی که نوازنده دف بود، پس از اجرای یک قطعه موسیقی از سن پایین آورده شد.
در کنسرت ارکستر سازهای بادی تهران به خوانندگی "عالیم قاسم‌اف" خواننده معروف جمهوری آذربایجان هم اتفاق مشابهی رخ داد و دختر وی که به عنوان همسرا حضور داشت، از برنامه حذف شد.
این روند خودسرانه حذف زنان از عرصه موسیقی، ممنوع کردن فعالیت برخی از خوانندگان، لغو کنسرت‌های مختلف و تعطیلی برخی از کلاس‌های آموزش موسیقی تاکنون واکنش‌های بسیاری را به‌دنبال داشته است.