احمد شهید: دست کم ۸۵۲ اعدام از خرداد سال گذشته در ایران

احمد شهید٬ گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، روز دوشنبه (۲۷ اکتبر/ ۵ آبان) اعدام ریحانه جباری را "شوک" خواند.

وی تصریح کرد که در موقعیت‌های مختلف مسایلی را در رابطه با حکم ریحانه جباری با مقامات ایران مطرح کرده بوده، اما هیچ‌گاه پاسخ رضایت‌بخشی درباره نکات طرح‌شده دریافت نکرده است. احمد شهید گفت که خبر اعدام ریحانه جباری باعث شوکه شدن او شد.

ریحانه جباری٬ دختر ۲۶ ساله‌ای که از هفت سال پیش به اتهام قتل مردی که او می‌گفت قصد تجاوز به وی را داشته در زندان به سر می‌برد٬ سحرگاه شنبه (سوم آبان) اعدام شد. دادستانی تهران نیز در اطلاعیه‌ای که صبح روز شنبه توسط خبرگزاری‌های ایران منتشر شد، از اجرای حکم "قصاص" ریحانه جباری خبر داده بود.

واکنش‌ها به اعدام ریحانه جباری

خبر اعدام ریحانه جباری واکنش‌های بین‌المللی مختلفی در پی داشت. آمریکا و اتحادیه اروپا اجرای حکم اعدام در مورد وی را محکوم کردند. مسئول حقوق‌بشر دولت آلمان نیز با ابراز تاسف از اعدام ریحانه جباری، به طور کل خواستار ملغی شدن احکام اعدام در ایران شد. سازمان "عفو بین‌الملل" نیز اعدام ریحانه جباری را "لکه خونین دیگری در سابقه حقوق ‌بشر ایران" خواند.

اعدام ریحانه واکنش‌های مختلفی در میان ایرانیان خصوصا در شبکه‌های مجازی ارتباطی در اینترنت برانگیخت. پیش از این تعدادی از چهره‌های سرشناس نظیر اصغر فرهادی٬ کارگردان ایرانی برنده اسکار٬ و محمدرضا شجریان به صورت جداگانه خواستار بخشش ریحانه جباری از سوی خانواده مقتول شده‌ بودند.

ریحانه جباری، متولد ۱۳۶۶، طراح دکوراسیون داخلی یک شرکت تبلیغاتی و دکوراسیون، زمانی که ۲۰ سال داشت به قتل مرتضی سربندی، پزشک ۴۷ ساله، متاهل، دارای سه فرزند و کارمند سابق وزارت اطلاعات متهم شده بود.

ارائه گزارش تازه

به گزارش خبرگزاری رویترز٬ احمد شهید٬ گزارشگر ویژه سازمان ملل همچنین از "موجی" از اعدام‌ها در ایران در ۱۲ تا ۱۵ ماه گذشته سخن گفت. زمان مورد بحث تقریبا طول دوره روی کار آمدن دولت حسن روحانی است.

احمد شهید با وجود این حسن روحانی را مسبب افزایش شمار اعدام‌ها در ایران ندانست و اشاره کرد که ریاست جمهوری در ایران همه قدرت را در دست ندارد. او به دیگر قدرت‌های مطرح در ایران نظیر مجلس و دفتر رهبری جمهوری اسلامی اشاره کرد.

احمد شهید قرار است روز سه‌شنبه (۲۸ اکتبر/ ۶ آبان) گزارش خود درباره وضعیت حقوق بشر در ایران را به کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد ارائه دهد.

افزایش اعدام‌ها و کاهش ورود دختران به دانشگاه

گزارش جدید شهید نشان می‌دهد که اعدام‌ها در ایران در سال ۲۰۱۳ نسبت به ۲۰۱۲ از ۵۸۰ مورد به ۶۸۷ مورد افزایش یافته‌اند.

گزارشگر ویژه سازمان ملل در این ارتباط گفت: «دست کم ۸۵۲ نفر از ماه ژوئن سال گذشته٬ از جمله هشت نوجوان٬ در ایران اعدام شده‌اند.» او همچنین به گسترش مواردی که به علت آن به افراد حکم اعدام داده شده٬ از جمله جرایم اقتصادی و در برخی موارد "فعالیت‌های به وضوح سیاسی"٬ اشاره کرد.

احمد شهید همچنین از محدودیت‌های آزادی اطلاع‌رسانی در ایران انتقاد کرد و گفت که هم‌اکنون ۳۵ روزنامه‌نگار در ایران در زندان به سر می‌برند.

وی ضمن اشاره به احکام مرتبط با مسایل دینی گفت که دست کم ۳۰۰ نفر به علت اعتقادات مذهبی‌شان از جمله ۱۲۰ نفر از بهاییان٬ ۴۹ نفر از مسیحیان و تعدادی از دراویش در زندان هستند.

او همچنین به وضعیت زنان در این چند سال اشاره کرد و گفت میزان ورودی دختران در دانشگاه‌های ایران از ۶۲ درصد در سال‌های ۲۰۰۷- ۲۰۰۸ به ۴۸ درصد در سال‌های ۲۰۱۳-۲۰۱۴ رسیده است.