آغاز ”راهپیمایى طولانى“ چینی‌ها در فضا
۱۳۸۶ آبان ۳, پنجشنبه
چین در روز چهارشنبه، ۲۴ اکتبر موشکى از نوع موشک‌هاى ”راهپیمایى طولانى ۳“ را از مرکز فضایى شیچانگ در ایالت سیجوان، واقع در جنوب غربى این کشور به فضا فرستاد. بنا به توضیحات موسسه فضایى چین (CNSA)، زمان پرتاب سفینه مناسب‌ترین فرصتى بود که کارشناسان از خلال پنچره زمانى دو روزه براى این سفر فضایى مقرر کرده بودند.
این موشک حامل کاوشگرى فضایى به نام چانگ ۱ است که در پایان سفر خود در مدارى به گرد ماه خواهد چرخید. وظیفه اصلى این کاوشگر، عکس‌بردارى سه بعدى از ماه و تجزیه و تحلیل مواد تشکیل دهنده آن خواهد بود. ترکیب مواد معدنى موجود در ماه از اهمیت ویژه اى برخوردار است.
این سفر تحقیقاتى نخستین گام از یک پروژه فضایى بلندپروازنه است. در مرحله اول این برنامه که تا سال ۲۰۱۰ ادامه خواهد یافت، چین خواهان فرستادن کاوشگرى بدون سرنشین به کره ماه است. در مرحله دوم، بطور تقریبى در سال ۲۰۱۲ ، ماه نوردى باید بر سطح کره ماه بنشیند و دست به نمونه بردارى مستقیم از خاک این سیاره زند. در مرحله سوم، حدوداً در سال ۲۰۱۷ باید نمونه هایى از سنگ‌ها به زمین آورده شود.
کاوشگر چانگ ۱ پس از پرتاب نخست به دور زمین خواهد چرخید و سپس سفر ۳۸۰ هزار کیلومترى آن به ماه آغاز خواهد شد. این کاوشگر در پنجم نوامبر بر مدارى به دور ماه خواهد رسید. وزن این کاوشگر ۲۳۵۰ کیلو گرم است.
انگیزه هاى سیاسى
اولریش ولک ((Ulrich Woelk، اخترشناس ونویسنده معروف آلمانى، در گفت‌وگویى با دویچه وله بیان کرد: «برنامه کاوش ماه از سوى چین، اطلاعات جدیدى به همراه نخواهد آورد و در اصل تکرار برنامه‌هاى فضایى آمریکا و روسیه خواهد بود که در چهل سال گذشته صورت پذیرفته است.»
بنا به نظر وى‌ز اهداف این برنامه فضایى در کنار کنجکاوى‌هاى علمى، بیش از هرچیز کسب اعتبار سیاسى براى کشورچین است. در حالی که در دهه‌هاى گذشته برنامه‌هاى پژوهشى مختلفى درباره ماه از سوى آمریکا و روسیه صورت مى‌گرفت، دغدغه اصلى بسیارى از کشورها تنها دستیابى به فنآورى پیشرفته بود. حال چینى‌ها با کسب این قابلیت‌هاى فنى با صداى بلند اعلام مى کنند که ”ما نیز قادر به انجام چنین تحقیقاتى هستیم.“
رقابت بین المللى در فضا
چین با این برنامه در رقابت فضایى جدیدى گام نهاده است که کشورهاى دیگر نیز در این زمینه حرفى براى گفتن دارند. پیش از این ژاپن نیز در اواسط ماه سپتامبر امسال، کاوشگر فضایى به مدار ماه فرستاده بود. پرتاب کاوشگر ژاپنى به نام ”کاگویا“ بنا به جدول زمانى مرکز فضایى ژاپن با چهار سال تاخیر صورت گرفت. این کاوشگر وظیفه دارد که به مدت یک سال بر مدارى به فاصله ۱۰۰ کیلو متر از سطح ماه به دور آن بچرخد و مانند همتاى چینى خود و اطلاعاتى درباره پیدایش و تغییرات همسایه زمین جمع آورى کند. هزینه این برنامه که نام شاهزاده‌اى در افسانه‌هاى ژاپنى را یدک مى کشد، بالغ بر ۳۵۵ میلیون یورو است. بنا به برآورد مرکز فضایى ژاپن این پروژه فضایى پرخرج‌ترین برنامه پس از پروژه آپولو در آمریکا در دهه ۶۰ بوده است. ژاپن نیز نخست خواهان فرستادن ماه نوردى بى‌سرنشین به همسایه زمین است و سپس در سال ۲۰۲۵ براى اولین بار باید فضانوردان ژاپنى بر روى ماه قدم بگذارند.
هندوستان در تدارک انجام یک سفر تحقیقاتى به فضا در سال ۲۰۰۸ مى باشد. بنا به گزارش خبرگزارى‌ها این تحقیقات به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره پیدایش منظومه شمسى است. دولت هندوستان در فکر است که تا سال ۲۰۲۰ فضانورد به کره ماه بفرستد.
مرکز فضایى آمریکا، ناسا، در حال برنامه‌ریزى براى ایجاد پایگاهى دائمى در کره ماه براى فضانوردان است. این پایگاه وظیفه انجام آزمایشاتى را دارد، تا فنآورى براى سفر به سیاره مریخ بطور عملى فراهم گردد. این برنامه درسال ۲۰۲۰ با پرواز چندین موشک ترابرى آغاز شود. بریتانیا و روسیه نیز بطور جداگانه قصد پرتاپ کاوشگر به ماه را دارند. بریتانیا در صدد تدارک کاوشگر بدون سرنشین به ماه است اما روسیه صحبت از این مى کند که حداکثر تا سال ۲۰۲۵ سفینه اى با سرنشین به ماه خواهد فرستاد. روسیه نیز مانند آمریکا خواهان احداث پایگاه دایمى بر کره ماه است.
کنجکاوى انسان
ولک در نوزایش سفرهاى فضایى و تسخیر دوباره ماه تبلورى از فرهنگ انسانى را مى بیند. دانش اخترشناسى همیشه در خدمت شناخت بهتر خود انسان بوده است. به نظر او در خمیره انسان این مسئله نهفته است که درباره محیط پیرامون خود اطلاعات بیشترى کسب کند. این تجربه تنها به زمین بسنده نمى شود، بلکه شامل کیهان نیز مى شود.