Το μέλλον της χημείας είναι «πράσινο»;

Η τιμή του αργού πετρελαίου ανεβαίνει και η αυτή η πραγματικότητα προκαλεί διπλό πονοκέφαλο για τη βιομηχανία πετροχημικών καθώς το αργό πετρέλαιο παραμένει η κινητήριος δύναμή της. «Στο μέλλον όμως η κατάσταση θα αλλάξει», υποστηρίζει ο χημικός Χέρμαν Φίσερ, συνιδρυτής του εργοστασίου κατασκευής φυτικών χρωμάτων στο Μπραουνσβάιγκ, «το αργό πετρέλαιο μπορεί να υποκαταστήσει πλήρως η βιομάζα, δηλαδή φυτικό υλικό».

Πλούσια τα (φυτικά) ελέη της φύσης…

Η εταιρεία του Χέρμαν Φίσερ παρασκευάζει χρώματα από φυτά και ορυκτά στοιχεία κάνοντας τζίρο γύρω στα 7 εκ. ευρώ το χρόνο. Για την παρασκευή χρωμάτων δεν χρησιμοποιούνται χημικές ουσίες με προέλευση το αργό πετρέλαιο, το φυσικό αέριο ή τον άνθρακα. Τα χρώματα παρασκευάζονται από το φυτό Ρεζεντά που ευδοκιμεί στην ανατολική Θουριγγία και άργιλο, τίποτα άλλο. «Κάθε χρόνο η φύση παράγει περισσότερη βιομάζα από όσο είναι αναγκαίο, έτσι ώστε θεωρητικά όλες οι χημικές εταιρείες στον κόσμο θα μπορούσαν να αποδεσμευτούν από το αργό πετρέλαιο, το φυσικό αέρια και τον άνθρακα ως πηγή πρώτων υλών», λέει ο Φίσερ.

Ορισμένες το κάνουν ήδη και χρησιμοποιούν φυτικές χημικές ουσίες για την παραγωγή κόλας ή σκόνης πλυσίματος. Επίσης κυκλοφορούν πλαστικές σακούλες και είδη αμπαλάζ από βιολογικά διασπώμενη ύλη. Με ίνες από ξύλο, λινόσπορο και κάνναβη μπορεί κανείς να επιτύχει εξίσου καλή θερμομόνωση από ότι με στεροπόρ και πολυεστέρα που έχουν ως βάση το πετρέλαιο. Ακόμη και λιπαντική ουσία μπορεί κανείς να παράγει από φυτική ύλη που είναι πιο ανθεκτική στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Παρόλα αυτά τα χημικά προϊόντα φυτικής προέλευσης δεν είναι διαδεδομένα, η έρευνα είναι ακόμη σε πρώιμη φάση.

Δεν υπάρχει πισωγύρισμα

Ωστόσο, το μέλλον της φυτικής χημείας έχει ξεκινήσει. Πανεπιστημιακοί ερευνητές αλλά και σε εργοστάσια προσπαθούν να ανοίξουν δρόμους εκμετάλλευσης του καλαμποκιού και της λιγνίνης, για να βρουν πολύτιμες ουσίες χρήσιμες στη χημική βιομηχανία. Οι χημικοί δεν φοβούνται επιχειρήματα του τύπου, ότι λαοί πχ. της Αφρικής, της Ασίας ή της Λ. Αμερικής θα στερηθούν βρώσιμα φυτά με αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν από την πείνα. Η απάντηση είναι ότι οι άνθρωποι τρώνε μόνο ένα μικρό ποσοστό των φυτών που υπάρχουν σε πληθώρα στη φύση. Ο Χέρμαν Φίσερ, βλέπει ωστόσο με σκεπτικισμό έναν άλλο δρόμο χημικής εκμετάλλευσης της βιομάζας.

Πολλές χημικές εταιρείες παίρνουν πχ. υπολείμματα ξυλείας, τα κονιορτοποιούν για να αναπαράγουν νέες χημικές ουσίες. «Αυτό δεν λειτουργεί από την ανάποδη» λέει ο γερμανός χημικός. «Δεν έχει νόημα να καλλιεργεί κανείς φυτά με πολύπλοκες δομές και με βάση την ηλιακή ενέργεια, να τα καταστρέφει και να τα ξανακαλλιεργεί δαπανώντας μεγάλη ενέργεια». Ο Χέρμαν Φίσερ ξέρει ότι τα οράματά του δεν μπορούν να γίνουν αμέσως αποδεκτά από τη χημική βιομηχανία, αλλά ξέρει επίσης ότι ο δρόμος άνοιξε για την είσοδο φυτικών υλών σε όλη τη αλυσίδα της παραγωγικής βιομηχανίας.

Ειρήνη Αναστασοπούλου / Ralph Ahrens
Υπεύθ. Σύνταξης Στέφανος Γεωργακόπουλος