Το ελληνικό «πάρτι» στη Berlinale συνεχίζεται

Έκανε λάθος όποιος πίστευε ότι το «πάρτι» των ελληνικών ταινιών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Βερολίνο πέρυσι ήταν κάτι το μοναδικό. Το πάρτι θα συνεχιστεί και φέτος (6-16.02.2014). Οι έξι ελληνικές ταινίες συνιστούν τη μεγαλύτερη ελληνική συμμετοχή στην ιστορία του Φεστιβάλ - από το διαγωνιστικό, το τμήμα Generation (Γενιά), που αφορά ταινίες παιδικού και εφηβικού προβληματισμού, ως τις προβολές στην Ευρωπαϊκή Αγορά Κινηματογράφου (Market).

Γερμανικός οίκτος για τον ελληνικό κινηματογράφο;

Από τα τρία μεγαλύτερα φεστιβάλ κινηματογράφου του κόσμου (Κάννες, Βενετία, Βερολίνο) η Μπερλινάλε είναι αυτό που επιδεικνύει τη μεγαλύτερη ευαισθησία για θέματα που αφορούν την κοινωνική αδικία, δικαιώματα μειονοτήτων, το ρατσισμό και την ξενοφοβία. Μήπως εδώ θα πρέπει να αναζητήσουμε τα αίτια για την αύξηση των ελληνικών συμμετοχών, δηλαδή στη «συμπόνια για τους δυστυχισμένους Έλληνες», ρωτήσαμε τον διευθυντή του φεστιβάλ Ντίντερ Κόσλικ.

Όπως διευκρίνισε: «Όχι. Όταν δείτε την ελληνική συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα τότε θα διαπιστώσετε ότι δεν δώσαμε κανένα πριμ συμπόνιας και ότι ο ελληνικός κινηματογράφος είναι υπαρκτός. Όσο φρικτό και αν ακούγεται, η κρίση προκάλεσε μια ώθηση στη δημιουργικότητα.»

Ο Ντίτερ Κόσλικ αναφέρεται εδώ στην ταινία «Μικρό ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη. Ανάλογα θετικές εκτιμήσεις ακούει κανείς και από τους υπεύθυνους των παράλληλων τμημάτων για τις εκεί ελληνικές συμμετοχές. Πρόκειται για τις ταινίες «Washingtonia» της Κωνσταντίνας Κοτζαμάνη στο διαγωνιστικό τμήμα ταινιών μικρού μήκους, «Προάυλιο» της Ρηνιώς Δραγασάκη στο τμήμα Generation, «Το δέντρο και η κούνια» της Μαρίας Ντούζα και «10η μέρα» του Βασίλη Μαζωμένου, που θα προβληθούν στο εμπορικό τμήμα Market, αλλά και τις ταινίες «Στο σπίτι» του Θανάση Καρανικόλα στο Φόρουμ και «Να κάθεσαι και να κοιτάς» του Γιώργου Σερβετά, που θα προβληθεί στο Πανόραμα.

Με αφορμή τις δηλώσεις του Ντίτερ Κόσλικ ρωτήσαμε τον διευθυντή του Πανοράματος Βίλαντ Σπεκ κατά πόσο πιστεύει ότι η κρίση δημιούργησε μια νέα αισθητική στον ελληνικό κιμηματογράφο. «Ακόμη δεν μπορώ να προβώ σε μια αισθητική εκτίμηση, μου φαίνεται ότι είναι νωρίς γι’ αυτό. Διαπιστώνω όμως μια αυξανόμενη κινητικότητα και τη θέληση των δημιουργών να παράγουν, να απορρίπτουν το ρόλο του θύματος. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να βγει κανείς από κάθε είδους κρίση. Μπορεί να προκαλεί έκπληξη ο μεγάλος αριθμός ελληνικών ταινιών στην Μπερλινάλε τα τελευταία τρία χρόνια. Δεν τις φέρνουμε όμως σκόπιμα, αλλά επειδή έχουν την ποιότητα που θέλουμε να δείχνουμε», σημείωσε ο Βίλαντ Σπεκ.

Αλληλεγγύη με τον ελληνικό κινηματογράφο

Παρά τις θετικές συνέπειες που ενδέχεται να έχει η οικονομική κρίση στην καλλιτεχνική δημιουργικότητα, δεν παύει να ισχύει ότι χωρίς χρήματα δεν γυρίζονται ταινίες. Αυτό το γνωρίζει πολύ καλά ο Ντίντερ Κόσλικ, αλλά όπως μας ομολογεί, δεν το είχε συνδέσει με την σημερινή κατάσταση του κινηματογράφου στην Ελλάδα.

«Δεν είχα συνειδητοποιήσει ποιες καταστροφικές επιπτώσεις έχει η οικονομική κρίση στον ελληνικό κινηματογράφο και ειδικά σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση ταινιών. Μίλησα με τους έλληνες φίλους μου για την ιδέα μιας διευκόλυνσης που τώρα την υλοποιούμε. Αυτό δεν είναι οίκτος αλλά ένδειξη αλληλεγγύης σε μια πάρα πολύ δύσκολη φάση του ελληνικού κινηματογράφου και επειδή δεν θέλουμε να πάψει να υπάρχει», σημείωσε ο Ντίτερ Κόσλικ.

Η διευκόλυνση αφορά την προώθηση συμπαραγωγών στο εμπορικό τμήμα της Μπερλινάλε (Co-Production Market). Για να γίνει εδώ δεκτό ένα σχέδιο ταινίας και να παρουσιαστεί στους παραγωγούς θα πρέπει εκτός από ένα ελπιδοφόρο σενάριο να έχει έναν προϋπολογισμό άνω του 1,5 εκ. ευρώ. Όπως εκτιμάται, ταινία με χαμηλότερο προϋπολογισμό δύσκολα θα έχει εμπορική επιτυχία. Η ρήτρα αυτή είναι η αιτία που τα τελευταία χρόνια δεν είχε υποβληθεί καμία ελληνική αίτηση συμμέτοχης. Όπως λέει η υπεύθυνη για την προώθηση των συμπαραγωγών Σόνια Χάινεν:

«Για τους Έλληνες κάνουμε μια εξαίρεση και θέλοντας να είμαστε δίκαιοι το ίδιο κάναμε και για τους Ισπανούς και τους Πορτογάλους. Γι’ αυτούς δεν ισχύει το κατώτατο όριο προϋπολογισμού. Μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις συμμετοχής ανεξάρτητα από το κόστος της ταινίας. Κατά αυτό τον τρόπο καταφέραμε φέτος να έχουμε αρκετές ελληνικές αιτήσεις.»

Επιλέχτηκε τελικά το σχέδιο ταινίας Happy Birthday του κύπριου σκηνοθέτη Χρήστου Γεωργίου, η οποία -σε περίπτωση που υλοποιηθεί- θα διαδραματίζεται στην Αθήνα. Ο Γεωργίου θα έχει την ευκαιρία με τη βοήθεια της Μπερλινάλε να παρουσιάσει το σχέδιο του σε 500 παραγωγούς και χρηματοδότες. Ανάλογη ευκαιρία δίνεται και στην σκηνοθέτρια Ελίνα Ψύκου. Ως μια από τους έξι υπότροφους του προγράμματος Berlinale Residency, η Ψύκου βρέθηκε για τρεις μήνες στο Βερολίνο, όπου μπόρεσε να ολοκληρώσει σενάριο για την ταινία «Ο γιος της Σοφίας».

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής