1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Σε κρίση η γερμανική βιομηχανία ηλιακής ενέργειας

28 Μαρτίου 2014

Οι γερμανικές εταιρείες φωτοβολταϊκών παρέμειναν στην προστασία των επιδοτήσεων και διανύουν περίοδο κάμψης. Δεν άντεξαν τον κινεζικό ανταγωνισμό και δεν έκαναν επενδύσεις στην τεχνολογία.

https://p.dw.com/p/1BXUA
Εικόνα: picture-alliance/dpa

Μετά από μια περίοδο κατακόρυφης ανόδου με οδηγό τον… ήλιο ο κλάδος της ηλιακής ενέργειας στη Γερμανία υπέστη καθίζηση τους περασμένους μήνες. Όχι βέβαια επειδή ο ήλιος εξέλειψε, αλλά επειδή παρατηρήθηκε έλλειψη ζήτησης για φωτοβολταϊκά πάνελ. Ο λόγος έγκειται στο ό,τι ο κλάδος στηρίχθηκε κυρίως σε επιδοτήσεις, οι εταιρείες γιγαντώθηκαν κι αυτό οδήγησε σε μεγάλο ανταγωνισμό. Το αποτέλεσμα αποτυπώθηκε στην υπερπληθώρα προσφοράς, με αποτέλεσμα τη μεγάλη πτώση της τιμής των ηλιακών συλλεκτών.

«Δεν άντεξαν τον διεθνή ανταγωνισμό»

Από τις διακυμάνσεις επλήγη ιδιαίτερα ο γερμανικός κλάδος της ηλιακής ενέργειας. Οι εταιρείες οδηγήθηκαν στην πτώχευση η μια μετά την άλλη, μια εξέλιξη που καταγράφηκε και στην αγορά εργασίας. Αρχές του 2012 το ήμισυ των 10.200 θέσεων εργασίας στον τομέα της ηλιακής ενέργειας διαγράφηκε σύμφωνα με τη γερμανική στατιστική υπηρεσία. Και ο συνολικός τζίρος, που το 2012 έφτανε τα 2 δισ. ευρώ, μειώθηκε ακριβώς στο μισό, το 2013. Φαίνεται, όμως, ότι τώρα αρχίζει και πάλι μια νέα εποχή για τον κλάδο, όπως υποστηρίζει ο Κάρστεν Κένιχ, από τον Ομοσπονδιακό Σύνδεσμο Ηλιακής Ενέργειας. «Η ενεργειακή αλλαγή έχει ξεκινήσει και σε άλλες χώρες του κόσμου. Η εξέλιξη είναι πολύ θετική στην Ασία, στην Κίνα και στην Ιαπωνία, όπου τα τελευταία χρόνια η ηλιακή θερμική ενέργεια έχει διπλασιαστεί».

Μετά την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων ισχύος 36 Gigawatt παγκοσμίως, εμπειρογνώμονες του NDP Solarbuzz υπολογίζουν ότι φέτος θα εγκατασταθούν 49 Gigawatt. Όμως θα επωφεληθεί ο γερμανικός κλάδος από την αύξηση; Μια σύντομη αναφορά στο παρελθόν θα βοηθούσε στην απάντηση. Στο πλαίσιο της ενεργειακής αλλαγής η γερμανική κυβέρνηση επιδότησε τους ηλιακούς συλλέκτες, με αποτέλεσμα οι γερμανικές εταιρείες να αυξήσουν σημαντικά τα κέρδη τους. Και επειδή η στήριξη δόθηκε σε όλους όσοι εγκατέστησαν φωτοβολταϊκά στη σκεπή των σπιτιών τους ανεξαρτήτως προέλευσης των πάνελ, οι εταιρείες φωτοβολταϊκών στην Κίνα ξεφύτρωσαν σαν τα μανιτάρια. Έτσι αναδείχθηκαν σε σοβαρούς ανταγωνιστές των Γερμανών, καθώς πήραν και επιπλέον βοήθεια και από τη χώρα τους.

Στην αντεπίθεση, αλλά...

Οι συνέπειες είναι προφανείς: η παραγωγή αυξήθηκε και οι τιμές έπεσαν. Πολλές γερμανικές εταιρείες δεν μπόρεσαν να καλύψουν ούτε καν το κόστος τους, μεταξύ αυτών και η Solarworld στη Βόννη. Ωστόσο, ο ιδρυτής της Φρανκ ΄Ασμπεκ δεν συνθηκολόγησε. Προχώρησε σε αναδιάρθρωση της εταιρείας του και τώρα εξήγγειλε ότι θα αγοράσει τον κλάδο ηλιακής ενέργειας της Bosch για να κάνει την επιχείρησή του τον μεγαλύτερο παραγωγό ηλιακών συστημάτων εκτός Κίνας.

Ο Αντρέ Σμιτ από το Πανεπιστήμιο Βίτεν Χάρντεκε αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τέτοιες εξαγγελίες, αμφιβάλλοντας για το αν επιβεβαιωθούν τελικά οι υπολογισμοί. Βέβαια, από τον περασμένο Δεκέμβριο έχουν επιβληθεί δασμοί που εμποδίζουν την εισαγωγή φτηνών κινεζικών προϊόντων και προστατεύουν έτσι τις γερμανικές εταιρείες. Το ίδιο έγινε και στις ΗΠΑ. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι η κύρια αγορά φωτοβολταϊκων δεν είναι τόσο η Ευρώπη, όσο η Αμερική και η Ασία.

«Η Γερμανία έμεινε πίσω στην τεχνολογία φωτοβολταϊκών»

Και ενώ σε άλλους κλάδους οι γερμανικές εταιρείες με τα υψηλής τεχνολογίας προϊόντα τους κατάφεραν να «εξαφανίσουν» τους ανταγωνιστές τους από την Ασία, αυτό δεν έγινε στο συγκεκριμένο κλάδο. Γιατί όταν υπάρχει μαζική ζήτηση, είναι τελικά η τιμή αυτή που αποφασίζει για το ποια εταιρεία θα επιζήσει, μιας και τα φωτοβολταϊκά πάνελ δεν είναι και τόσο πολύπλοκα από τεχνικής άποψης. Επιπλέον, οι γερμανικές εταιρείες περιορίστηκαν στη γερμανική αγορά λόγω των μεγάλων επιδοτήσεων, χωρίς να επενδύσουν στην έρευνα και στην τεχνολογία με αποτέλεσμα να μείνουν πίσω στην παραγωγικότητα.

«Κυρίως οι αμερικανικές εταιρείες με την ανάπτυξη νέων αποτελεσματικότερων τεχνολογιών είναι πολύ πιο επιτυχημένες από τη γερμανική ηλιακή βιομηχανία» υποστηρίζει ο Αντρέ Σμιτ. «Εμείς έχουμε μειονέκτημα τιμής απέναντι στους ασιάτες ανταγωνιστές μας που φτάνει το 30% και απέναντι στους αμερικανούς στο 20%. Οι γερμανοί κατασκευαστές φωτοβολταϊκών επένδυσαν 2,5% του τζίρου τους στην τεχνολογία, όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος είναι 5 με 7%».

Φωτοβολταϊκά πάνελ στην Καλιφόρνια
Φωτοβολταϊκά πάνελ στην ΚαλιφόρνιαΕικόνα: ROBYN BECK/AFP/Getty Images
Πρώτη παγκοσμίως παραγωγός ηλιακών συστημάτων εκτός Κίνας;
Πρώτη παγκοσμίως παραγωγός ηλιακών συστημάτων εκτός Κίνας;Εικόνα: picture-alliance/dpa
Οι Γερμανοί δεν μπόρεσαν να ανταγωνιστούν τους Κινέζους
Οι Γερμανοί δεν μπόρεσαν να ανταγωνιστούν τους ΚινέζουςΕικόνα: Jonathan Gifford

Έτσι, οι κατασκευαστές φωτοβολταϊκών θα πρέπει να συνεχίσουν να δίνουν αγώνα και στο μέλλον για την επιβίωσή τους. Αυτό δεν ισχύει σε άλλους τομείς της γερμανικής ηλιακής βιομηχανίας, όπου και εμπειρία έχει συσσωρευτεί και η τεχνολογία είναι υψηλών προδιαγραφών.

Insa Wrede / Ειρήνη Αναστασοπούλου

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής