Οικογενειοκρατία στη Γερμανία

Ένας από αυτούς είναι ο Γκέοργκ Σμιτ, πρώην, πλέον, επικεφαλής της Κ.Ο. της βαυαρικής Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU). Την περασμένη Πέμπτη υπέβαλε την παραίτησή του, λόγω των παχυλών απολαβών της συζύγου του. Όπως αποκαλύφθηκε την είχε προσλάβει ως γραμματέα του έναντι μηνιαίας αμοιβής 5.500 ευρώ.

Από το 2000 οι βουλευτές στη Βαυαρία δεν επιτρέπεται να απασχολούν συζύγους ή τα παιδιά τους. Ο Σμιτ ωστόσο έκανε χρήση μιας εξαίρεσης που ίσχυε για παλιές περιπτώσεις, για συμβάσεις δηλαδή που είχαν υπογραφεί πριν τεθεί σε ισχύ η σχετική νομοθεσία το 2000. 17 από τους συνολικά 92 βουλευτές της CSU στο βαυαρικό κοινοβούλιο έκαναν χρήση αυτής της εξαίρεσης. Εν τω μεταξύ όμως οι περισσότεροι απέλυσαν τα συγγενικά τους πρόσωπα.

Την περασμένη Δευτέρα ακολούθησε και η δεύτερη παραίτηση. Σειρά είχε ο επικεφαλής της επιτροπής Δημοσιονομικών του βαυαρικού κοινοβουλίου Γκέοργκ Βίντερ, ο οποίος απασχολούσε τα παιδιά του. Οι δυο γιοί του υπέγραψαν τις σχετικές συμβάσεις εργασίας επίσης πριν το 2000, εντούτοις ήταν τότε μόλις 13 και 14 ετών.

Νεποτισμός στη Γερμανία;

Την αποκάλυψη των σκανδάλων προκάλεσε η κυκλοφορία του νέου βιβλίου του γερμανού συνταγματολόγου Χανς Χέρμπερτ φον Άρνιμ. Σε αυτό ο γνωστός νομικός αποκαλύπτει ότι οι Βαυαροί πολιτικοί κερδίζουν περισσότερα από ότι οι συνάδελφοί τους σε άλλα γερμανικά κρατίδια. Παράλληλα ο Άρνιμ έκανε ειδική αναφορά στην «συνήθεια» αυτή αρκετών βαυαρών βουλευτών να απασχολούν συγγενικά τους πρόσωπα κάνοντας χρήση της προαναφερθείσας εξαίρεσης.

Την έκπληξή του για τις αποκαλύψεις αυτές εξέφρασε ο διευθυντής της Διεθνούς Διαφάνειας Κρίστιαν Χούμποργκ λέγοντας ότι «δεν πιστεύαμε ποτέ ότι υπάρχει τέτοια μορφή νεποτισμού στη Γερμανία». Γενικότερα όμως, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν υπάρχουν ενδείξεις για παρόμοια φαινόμενα και σε άλλες περιοχές της χώρας.

Κάθε χρόνο η οργάνωσή του δημοσιεύει τον λεγόμενο Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς όπου η Γερμανία βρίσκεται σήμερα στην 13η θέση, επί συνόλου 80 χωρών. Μια καλή θέση, σχολιάζει ο ειδικός, αλλά…:

«Εάν συγκριθούμε με τους γείτονές μας στην Ευρώπη, τότε είμαστε κάπου στη μέση και υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για βελτιώσεις. Το ενδιαφέρον στις υποθέσεις που αποκαλύφθηκαν τώρα (στη Βαυαρία) είναι ότι δεν επρόκειτο για κομματικούς φίλους, γνωστούς ή φίλους που βολεύτηκαν, αλλά για μέλη της οικογένειας που είναι ο πυρήνας της οικογενειοκρατίας. Πιστεύαμε ότι αυτό δεν υπάρχει πια».

Απαιτούνται αυστηρότεροι κανόνες

Τέτοια και παρόμοια φαινόμενα μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνον με αυστηρότερους κανόνες, εκτιμά ο ειδικός. Την άποψή του συμμερίζεται και η καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Μύνστερ, Ρουτ Λίνσεν, οι οποία διαπιστώνει σημαντικές ελλείψεις και καθυστερήσεις στη Γερμανία:

«Η σύμβαση των ΗΕ κατά της διαφθοράς έχει υπογραφεί από 140 χώρες. Η Γερμανία όμως δεν την έχει υπογράψει γιατί οι νόμοι μας κατά της δωροδοκίας βουλευτών είναι πολύ χαλαροί. Νομίζω ότι αυτό είναι μεγάλη ντροπή. Παρά ταύτα ο κυβερνητικός συνασπισμός δεν κατάφερε να συμφωνήσει στην αυστηροποίηση του νομικού πλαισίου».

Μεγαλύτερη διαφάνεια και σαφήνεια απαιτείται όμως και σε άλλους τομείς, όπως λέει: «Όταν το λόμπι της φαρμακοβιομηχανίας δίνει λεφτά σε γιατρούς, αυτό είναι τελείως νόμιμο. Οι γιατροί δηλαδή επιτρέπεται να εξαγοράζονται και να συνταγογραφούν πιο συχνά συγκεκριμένα φάρμακα. (…) Ή όταν οι επιχειρήσεις στέλνουν τους αντιπροσώπους τους στα υπουργεία για να συνεπεξεργαστούν νομοσχέδια, καταλήγουμε συχνά στο να υπαγορεύει μια φαρμακοβιομηχανία στο υπ. Υγείας τι να κάνει. Και αυτό είναι για μένα διαφθορά».


Günther Birkenstock / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος