1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

«Κοινοβουλευτική εξέγερση» λόγω …TTIP

11 Ιουνίου 2015

Έντονες- σχεδόν πρωτοφανείς- αντιδράσεις προκαλεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η Διατλαντική Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ (TTIP). Αναβλήθηκαν συζήτηση και ψηφοφορία.

https://p.dw.com/p/1FfAR
Εικόνα: picture-alliance/dpa/P. Seeger

Όσο αθόρυβα είχαν αρχίσει οι ζυμώσεις για μία ζώνη ελεύθερου εμπορίου Ευρώπης- ΗΠΑ, τόσο ηχηρές είναι οι αντιδράσεις που προκαλούν πλέον, καθώς γνωστοποιούνται λεπτομέρειες. Ιδιαίτερα διαμφισβητούμενη είναι η πρόβλεψη για εξωδικαστικό μηχανισμό επίλυσης διαφορών, στον οποίο θα μπορούν να προσφεύγουν οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, παρακάμπτοντας ουσιαστικά την τακτική δικαιοσύνη στη χώρα που δραστηριοποιούνται. Όπως επισημαίνει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιος Κούλογλου «δίνεται η δυνατότητα σε ένα εξωδικαστικό σώμα να αποφασίζει και οι αποφάσεις αυτού του σώματος θα επιβάλλονται λίγο-πολύ στις κυβερνήσεις. Ένα πολύ κλασικό παράδειγμα είναι αυτό που έγινε στην Ουρουγουάη, όπου η Φίλιπ Μόρις μήνυσε την κυβέρνηση, γιατί θέλησε να βάλει στα πακέτα των τσιγάρων προειδοποίηση ότι ο καπνός κάνει κακό στην υγεία».

Αντίστοιχες προσφυγές «απειλούν» ακόμα και τις ισχυρές οικονομίες της ευρωζώνης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσφατη προσφυγή της σουηδικής εταιρίας Vattenfall κατά της Γερμανίας σε διαιτητικό σώμα στην Ουάσιγκτον. Όλα αυτά προβληματίζουν τους ευρωβουλευτές με απρόβλεπτα αποτελέσματα: για το TTIP γνωμοδότησαν 14 κοινοβουλευτικές επιτροπές και κατατέθηκαν πάνω από 200 τροπολογίες. Την τελευταία στιγμή ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς ανέβαλε επ΄αόριστον την ψηφοφορία, που είχε προγραμματιστεί για την Τετάρτη, ενώ, με ισχνή πλειοψηφία η Ολομέλεια ανέβαλε ακόμα και τη συζήτηση για το ΤΤΙΡ. Με αποτέλεσμα η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στο Στρασβούργο Γκάμπι Τσίμερ να εξοργιστεί όσο ποτέ άλλοτε τα τελευταία χρόνια. «Εκατομμύρια άνθρωποι περιμένουν να δουν τί θα κάνουμε σήμερα κι εσείς απλώς το αναβάλλετε. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι θέλουν και πρέπει να ακούσουν τη φωνή του Κοινοβουλίου, αν πραγματικά θέλουμε να τους εκπροσωπούμε. Δεν φταίμε εμείς, εάν δεν μπορεί να συμφωνήσει σε ενιαία γραμμή ο μεγάλος συνασπισμός εδώ στο Κοινοβούλιο».

Κοινωνικό κίνημα λόγω ...ΠΟΠ;

Ενώ η Γκάμπι Τσίμερ επιρρίπτει ευθύνες στην έλλειψη συνεννόησης μεταξύ Κεντροδεξιάς και σοσιαλιστών, ο επικεφαλής των ευρωπαίων Συντηρητικών Σαίντ Καμάλ κατηγορεί τις πολιτικές δυνάμεις αριστερά των σοσιαλιστών για την αναστάτωση της Τετάρτης. «Ας το πούμε ξεκάθαρα: εμείς είμαστε έτοιμοι να ψηφίσουμε. Αλλά αυτό δεν θα γίνει λόγω της ανεύθυνης συμπεριφοράς που επιδεικνύει η Αριστερά στο Κοινοβούλιο» δηλώνει χαρακτηριστικά.

Κινδύνους για τα ελληνικά ΠΟΠ προϊόντα βλέπει ο ευρωβουλευτής Στ. Κούλογλου
Κινδύνους για τα ελληνικά ΠΟΠ προϊόντα βλέπει ο ευρωβουλευτής Στ. ΚούλογλουΕικόνα: DW/P. Kouparanis

Από την πλευρά του, ο βέλγος ευρωβουλευτής των Πρασίνων Φιλίπ Λαμπέρτς, μιλώντας στους δημοσιογράφους, δεν διστάζει να κάνει μία εντυπωσιακή πρόβλεψη- και σύγκριση- για το TTIP. «Πριν από δύο χρόνια είχαμε μία διαφορετική κατάσταση: είχαμε μία σιωπηλή πλειοψηφία υπέρ του TTIP σε αυτό το Κοινοβούλιο. Αλλά ο κόσμος αρχίζει να αντιδρά. Προσωπικά πρέπει να πω ότι δεν έχω δει ποτέ τόσο έντονη κινητοποίηση στην κοινωνία. Μου θυμίζει τις κινητοποιήσεις στη δεκαετία του ΄70 και του ΄80, όταν είχαν αρχίσει οι πυρηνικοί εξοπλισμοί απέναντι στη Σοβιετική Ένωση». Από τις κινητοποιήσεις της εποχής προήλθε το κόμμα των Πρασίνων. Είναι δυνατόν η διατλαντική ζώνη εμπορίου να έχει αντίστοιχο «δυναμικό ανάφλεξης»; Είναι, υποστηρίζει ο Στέλιος Κούλογλου. «Αν οι πολίτες μάθουν τί πραγματικά κρύβει αυτή η συμφωνία, θα εξοργιστούν» υποστηρίζει. «Είναι μία συμφωνία, η οποία δεν προωθεί παρά τα συμφέροντα των πολύ μεγάλων εταιριών εκατέρωθεν, σε βάρος των εργαζόμενων, αλλά και των μικρότερων εταιριών».

Ειδικά για την Ελλάδα, το άνοιγμα της διατλαντικής αγοράς εγκυμονεί κινδύνους για τα αγροτικά προϊόντα και ιδιαίτερα για τις παραδοσιακές «ονομασίες προέλευσης» (ΠΟΠ), λέει ο έλληνας ευρωβουλευτής. «Ήδη γίνεται αυτό σε πολύ μεγάλη κλίμακα στη Γαλλία με τα ‘μικρά κρασιάʼ. ‘Εχουν ποικιλίες κρασιών, τις οποίες δεν μπορούν να διατηρήσουν με την ιδιαίτερη ονομασία τους, γιατί υπάρχει ένας ‘οδοστρωτήραςʼ από μεγάλες εταιρίες, που αγοράζουν τις μικρότερες ή επιβάλλουν άλλου είδους προϊόντα ή τα κυκλοφορούν με δικό τους όνομα και παραβιάζουν τη νομοθεσία, η οποία θέλει τον σεβασμό στην apellation contrôlée, στην ‘ονομασία προέλευσηςʼ. Οι Γάλλοι έχουν εξεγερθεί, γίνονται σχετικές εκδηλώσεις. Καταλαβαίνετε τί θα συμβεί στη δική μας περίπτωση, όπου οι επιχειρήσεις οι δικές μας είναι πολύ πιο μικρές κι έχουν πολύ μικρότερο περιθώριο νομικών αντιστάσεων».

Υποσχέσεις για «φρένο» στα ορμονούχα τρόφιμα

Κριτική ασκούν πολλοί ευρωβουλευτές και στη σχεδιαζόμενη αμοιβαία αναγνώριση των προδοαγραφών ποιότητας και ελέγχου τροφίμων, που θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την ελεύθερη εισαγωγή ορμονούχων τροφίμων ή προϊόντων που έχουν υποστεί επεξεργασία με χημικές ουσίες. Ή μήπως όχι; Πάντως, ο ευρωβουλευτής των σοσιαλδημοκρατών Μπερντ Λάνγκε, εισηγητής του Ευρωκοινοβουλίου για το TTIP, υπόσχεται βελτιώσεις στο συγκεκριμένο ζήτημα. «Θέλουμε αμοιβαία πρόσβαση στις αγορές με λογικές προϋποθέσεις» τονίζει ο γερμανός ευρωβουλευτής. «Να μην έχουμε διπλές πιστοποιήσεις, να διευκολύνεται η αμοιβαία αναγνώριση προδιαγραφών, όπου αυτό είναι δυνατό. Εάν οι προδιαγραφές είναι τόσο διαφορετικές, όπως συμβαίνει στα τρόφιμα ή στις χημικές ουσίες, δεν θα υπάρχει αμοιβαία αναγνώριση».

Διαδήλωση κατά της συμφωνίας TTIP στις Βρυξέλλες (4/2/15)
Διαδήλωση κατά της συμφωνίας TTIP στις Βρυξέλλες (4/2/15)Εικόνα: Julia Däumling

Μήπως όμως, εκτός από τους όποιους κινδύνους, το καθεστώς ελεύθερων συναλλαγών προσφέρει και κάποιες ευκαιρίες για μία ελληνική επιχείρηση που επιχειρεί να προωθήσει τα προϊόντα της στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού; Ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου φαίνεται επιφυλακτικός. «Νομίζω ότι δεν διευκολύνεται σε τίποτα», επισημαίνει. «Ήδη οι ‘ταρίφεςʼ για να κάνει κανείς δουλειά στην Αμερική είναι πολύ μικρές, δεν νομίζω ότι οι δικές μας, μικρές επιχειρήσεις θα βοηθηθούν. Αυτό είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μεγάλων εταιριών».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο