Από την πίτσα στο φρικασέ

Δεν είναι ούτε ήταν πάντα απλή η επαφή του Βορρά με το Νότο. Ούτε καν εντός της Ευρώπης. Διάχυτη είναι αυτές τις μέρες στη γερμανική δημόσια συζήτηση η απορία για το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ιταλία, πολλοί αναλυτές ξενίζονται με την αναπάντεχη έκβαση. Πριν από κάθε εκλογίκευση, η επαφή με το απρόσμενο και πολύ περισσότερο με το ξένο προκαλεί μια αίσθηση ανοίκειου. Σε όλα τα επίπεδα, ακόμα και σε αυτό της γαστριμαργικής απόλαυσης.

Πριν από σχεδόν εξήντα χρόνια, το 1944, η δεινή Γερμανίδα συγγραφέας Άννα Ζέγκερς, πασίγνωστη διεθνώς με το βιβλίο της «Ο έβδομος σταυρός», είχε έρθει σε επαφή για πρώτη φορά με κάτι ανήκουστο μέχρι τότε, ένα ιταλικό έδεσμα ονόματι πίτσα. Να πως το περιέγραψε: «Είναι ένα πράγμα στρογγυλό και πολύχρωμο σαν τούρτα. Περιμένει κανείς να έχει γλυκιά γεύση, αλλά ξαφνικά δαγκώνει πιπέρι. Και τότε το κοιτάει καλύτερα. Και συνειδητοποιεί ότι δεν είναι γεμάτο κεράσια και σταφίδες, αλλά πιπεριές και ελιές.» Αυτά η Άννα Ζέγκερς εν έτει 1944, μια πρώτη γερμανική επαφή με την πίτσα που είχε προκαλέσει στη συγγραφέα σαφή άπωση, αρκετά χρόνια πριν το έδεσμα διαδοθεί στις γερμανικές χώρες και τις κατακτήσει.

Από την άπωση στη θετική έκπληξη

Ωστόσο δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι το γερμανικό γαστριμαργικό αισθητήριο παρέμεινε άκαμπτο τις δεκαετίες που πέρασαν. Αντίθετα όλο και συχνότερα, όλο και ευκολότερα συμφιλιώνεται με οθνείες γεύσεις. Ένα παράδειγμα. Πριν από λίγες μέρες μια δεινή Γερμανίδα δημοσιογράφος, η ανταποκρίτρια της Süddeutsche Zeitung του Μονάχου Κριστιάνε Σλότσερ, πήγε για φαγητό με μια φίλη οινολόγο στο Clochard της Θεσσαλονίκης. Να πώς περιέγραψε σε χθεσινό της άρθρο την επαφή της με ένα άγνωστο ελληνικό φαγητό: «Μετά από μια ψαρόσουπα με φρέσκο σέλινο παραγγείλαμε φρικασέ. Έκπληξη, επειδή το φαγητό αυτό δεν έχει καμία σχέση με το γαλλικό του πρότυπο. Είναι αρνάκι με μαρουλόφυλλα και αυγολέμονο. Ένα πιάτο που ξεκίνησε από την αξιοποίηση των υπολειμμάτων του αρνιού το Πάσχα και κατέληξε στο μενού της εκλεπτυσμένης κουζίνας». Αυτά η Κριστιάνε Σλότσερ εν έτει 2013. Eίναι προφανές ότι το γευστικό ένστικτο των Γερμανών ξεκίνησε από μια αφετηρία αμυντική και κατέληξε σε ένα προκεχωρημένο φυλάκιο βαθμιαίας κατάκτησης του κόσμου, από την άπωση στην ευπροσήγορη έκπληξη και την περιχαρή οικειοποίηση.

«Το πιάτο της Θεσσαλονίκης»

Το άρθρο της Γερμανίδας ανταποκρίτριας δημοσιεύθηκε στην πρώτη σελίδα του ένθετου της Süddeutsche Zeitung για τις Διακοπές με τίτλο «Το πιάτο της Θεσσαλονίκης». Είναι ένας ύμνος στις γαστριμαργικές απολαύσεις που μπορεί να γευθεί κανείς στις όχθες του Θερμαϊκού και μάλιστα με πλούσιο ιστορικό υπόβαθρο. Ξεκινώντας από το βιβλίο της Νίνας Μπενρουμπή «Γεύση από σεφαρδιτική Θεσσαλονίκη» μέχρι τους απλούς μεζέδες της παραλίας, λίγη ρέγκα, φάβα και χόρτα. Ένας ύμνος προσκλητήριο στους συμπατριώτες της να επισκεφθούν τη Θεσσαλονίκη. Έκκληση για οικειοποίηση του ξένου.

Σπύρος Μοσκόβου

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη